De Impact van Design Thinking

In zijn beroemde TED-talk ‘do schools kill creativity’ (2006) deelde Sir Ken Robinson een verontrustende observatie. Als je naar ons onderwijs zou kijken alsof je van een andere planeet kwam, en je zou je afvragen: ‘Wat is het doel ervan?’, dan zou je snel tot de conclusie komen: om nieuwe ‘professors’ op te leiden. Tja, lastig als je als hogeschool toch echt nieuwe ‘professionals’ in de markt wilt zetten.

Kennis om de kennis

Je ziet dit bij uitstek bij het onderwijs in onderzoek; ‘Research’. Als we aan research denken, dan stellen we ons al snel een situatie voor als in een laboratorium. In een dergelijke setting spelen de handelingen zich af via strikte procedures en regels. Dit om antwoorden te vinden op vragen die voortkomen uit pure nieuwsgierigheid, de wil tot weten. Zo vinden we nieuwe inzichten die ons iets over de werkelijkheid vertellen. Deze aanpak wordt door Piet  Verschuren (2009) ‘theory-oriented research’ genoemd. Je kunt dit zien als een cyclisch proces waarin het antwoord op de ene vraag tot weer een nieuwe vraag leidt en waarin we steeds dieper in de materie duiken. Op deze manier krijgen we ‘knowledge for knowledge’. Dit sluit goed aan bij de wereld van de professor, de academicus.

Kennis met het oog op verandering

Maar bij het opleiden voor de praktijk willen we juist dat de nieuwe inzichten uit onderzoek ook bruikbaar zijn. We willen die inzichten vertalen in een verandering in de manier waarop we dingen doen. De research cyclus wordt dan een manier om zaken te verbeteren en daarmee in te grijpen in het bestaande systeem. Op deze wijze ontwikkelen we ‘knowledge for change’. Deze aanpak heet ‘practice-oriented research’. We noemen de research cyclus dan de interventie-cyclus. Maar omdat inzichten op zich niet voldoende zijn is ook een tweede cyclus, de designcyclus nodig (figuur 1).

Beide cycli kennen een serie opeenvolgende stappen (figuur 2). Waar in de interventiecyclus bij stap 4 een plan voor een interventie moet worden gecreëerd, hebben we de hulp van de designcyclus nodig. Van cruciaal belang in de designcyclus is met name het genereren van alternatieven voor mogelijke oplossingen. En door het creëren en testen van diverse prototypen kunnen we de keuze maken voor het beste alternatief. Daarmee stappen we dan terug in de interventiecyclus en gaan we het plan uitvoeren. Alhoewel het stappenplan in figuur 1 de indruk wekt dat een en ander  zich voltrekt volgens keurig opeenvolgende stappen, is dit meestal niet het geval en is er eerder sprake van een iteratief proces waarin nieuwe inzichten je nopen om weer wat stappen terug te nemen of zelfs tot het meerdere keren starten van een nieuwe ronde.

Bovenstaand framework vraagt om het exploreren van allerhande instrumenten die bruikbaar zijn voor zogenaamd design-research, denk bijvoorbeeld aan het ‘world café’, ‘mobile interviewing’ en ‘photovoice’ (zie: https://buas. libguides.com/designresearch). Wat deze methoden gemeenschappelijk hebben is een nadruk op het gebruik van collectieve creativiteit, het integreren van zogeheten ‘silent voices’, en aandacht voor empowerment van betrokkenen. Het doel is om mensen en processen te mobiliseren en daarmee uiteindelijk ook te transformeren. Juist op die manier ontstaat de gewenste impact.

Een dergelijke onderzoeksopvatting waarbij we onderzoek koppelen aan transformatie en verbetering, past bij uitstek bij een University of Applied Sciences. Het is onderzoek met het oog op interventies om positieve veranderingen te realiseren. In deze zin kan onderzoek ingezet worden voor transformatie en om participanten en/of stakeholders te inspireren actie te ondernemen in een oplossingsrichting. De onderzoeker in kwestie is niet zozeer op zoek naar de universele waarheid, maar naar inzichten die helpen bij de beoogde verandering.

Kennis ontstaat daarbij in co-creatie met betrokkenen. En het proces op zich is evenzeer van belang als de uitkomst. Dat heeft ermee te maken dat de problemen waar de professional zich tegenwoordig voor geplaatst ziet, vaak van complexe aard zijn. Het zijn problemen die niet met een routine-oplossing kunnen worden aangepakt. De professional moet dus niet alleen in staat zijn om voor de interventie een oplossing te vinden, maar eerst een vorm te vinden voor een proces dat tot een dergelijke oplossing leidt. In het onderwijs zijn we vaak geneigd om de standaard processen aan te reiken en te trainen. Inmiddels is het dus nodig om de student ook te trainen in het zelf construeren van het proces dat naar de oplossing zou kunnen leiden.

BUas Design Manifesto

Sinds 2017 heeft een aantal collegae van de Breda University of Applied Sciences zich verenigd met het doel om het designproces; ‘design-thinking’ nadrukkelijker te verankeren in het onderwijs. Dit indachtig de opmerkingen van Sir Ken Robinson, vanuit de overtuiging dat BUas professionals opleidt die het verschil willen maken in het leven van anderen. Ze moeten in staat zijn om dit te doen op de meest effectieve en innovatieve manier mogelijk.

Een dergelijk leerproces is alleen maar goed in te richten in samenwerking met andere onderwijsinstituten en natuurlijk met het werkveld zelf. Daarom worden binnen Breda University of Applied Sciences nieuwe initiatieven ontwikkeld om die samenwerking te faciliteren en bevorderen. Zo werd een team van docenten getraind en gecertificeerd tot LEGO® SERIOUS PLAY® facilitator. Inmiddels wordt deze creatieve hands-on methode regelmatig in onderwijs- en werkveldprojecten toegepast.

Een ander voorbeeld was de drukbezochte Design Thinking Summit in april 2019. Op dit event gingen docenten, studenten en partners uit het werkveld met elkaar in dialoog via interactieve workshops rondom ‘speculatief design’, ‘reframen van roadblocks’ en ‘experience design engineering’.

Door het creëren van gemeenschappelijke uitgangspunten en het delen van kennis, expertise en ervaring op het terrein van design wordt de blik op design thinking verbreed en wordt een bijdrage geleverd aan kwaliteit van het onderwijs aan studenten. Vervolgens is het de beurt aan studenten om gewenste verbeteringen door te voeren in hun professionele werkveld.

Bronnen

• Robinson, Sir Ken (2006). https://www.ted.com/ talks sir_ken_robinson_do_schools_kill_creativity • Rooijackers, M. & Maree, G. (2016). BUas Library Guide for Design Research. https://buas.libguides.com/designresearch • Verschuren, P. (2009). Why a methodology for practice-oriented research is a necessary heresy. Farewell essay Radboud University Nijmegen. Arnhem: Drukkerij Roos en Roos.

Excerpt BUas DESIGN Manifesto 2017:

We believe design to be the intentional, critical, and creative process towards improvement in people’s life, and therefore to be an essential toolkit for the innovating managers and creators that our university of applied sciences intends to deliver.

Design approaches are human-centered and context-related, so:

• Design deals with improvements in life, from solving humanitarian crises to choosing the shape of a cog in a machine.
• Designing is engaging in solving impossible problems.
• Design is about exploring alternatives, seeking innovation, and finding the optimal solution for a real-world problem.
• Design is about finding solutions that meet requirements of viability, feasibility, desirability, and utility.
• Design is deliberate in that it is based on research and experience, and requires an acknowledgement and critical approach towards of your own thought processes.
• Design is an iterative process that runs in a cycle of research, ideation, prototyping and evaluation. • Design is not an innate quality; it is a creative process that can be mastered. It is our mission within BUas to raise the next generation of design thinking professionals.

NB: dit artikel verscheen eerder in het magazine Uncover over ‘Verandering’ van Breda University of Applied Sciences.