Oh nee, met Ivo van Hove als uitzondering die deze regel bevestigt. Maar die woont de Amsterdamse Schouwburg dan ook uit als een corpslid zijn studentenhuis. Zoals ik al eerder stelde op deze plek, waait mijn trots met alle winden mee. Dus toen ik jaren geleden deze Vlaming in de Theatre Workshop New York zag met zijn interpretatie van een stuk van Eugene ONeill vervulde me dat met dezelfde emotie. De vraag is of dat straks ook het geval is als de theatermakers Lotte van de Berg of Boukje Schweigman excelleren in Avignon of Edinburgh. Of bekruipt me dan, terecht of onterecht een gevoel van spijt? We zijn er dan immers als Nederland niet in geslaagd om deze hedendaagse theatertalenten aan ons te binden. Dan kunnen we toch wel spreken van een soort artistieke brain drain? We hadden al dat moois toch beter voor ons zelf kunnen houden? Of had het dan wellicht nooit bestaan? Want eigenzinnige artistieke visies gedijen goed in vreemde wateren.
De vraag is alleen wat we daar als BV Nederland dan weer aan hebben. Aan al die eigenzinnige eenlingen die in het buitenland zo nodig hun dingetje moeten gaan doen. Verdienen we daar iets aan dan? Of draagt het bij aan het beeld van Nederland in het buitenland? Want dat is immers de makke van al die kunstige eenlingen. Die zorgen nou niet direct voor een fikse cash flow van buitenlandse valuta in onze staatskas, toch? En het gros van de overige aardlingen heeft geen enkel benul waar Nederland ligt, laat staan wat we in ons kleine landje allemaal voor creatiefs ondernemen. Als ze al een beeld hebben van Holland, of eigenlijk van Amsterdam, dan denken ze waarschijnlijk niet aan de artistiek hoogstaande Romeinse Tragedies van mijnheer Van Hove.
Ik ben blij dat niet ik in de positie ben om elk jaar een euro per Nederlander uit te geven ter bevordering van Nederlandse kunst en cultuur in het buitenland. Het is schier onmogelijk om daarvan het effect aan te geven. Zonder focus is internationaal beleid een waterdruppel in een frituurpan. Dus troost ik me met de creatieve Nederlanders in het buitenland die ik zelf ken. Zij vonden de weg in het bureaucratische oerwoud, of redden het zonder startstipendia en subsidies. Het is niet het rijksbeleid, maar hun persoonlijke artistieke drijfveer die hen buitengaats bracht. Zodat ze nu uitblinken in de mode, de architectuur en het grafisch ontwerp. Streef onbekommerd naar het ideale. Zij nemen zon tegelwijsheid van Loesje serieus. Dat ideaal is blijkbaar niet hier, maar daar.
