Eerder dit jaar interviewde MMNieuws (zie MMN no 2) Gitta Luiten (Mondriaanstichting) en Geert Boogaard (Stichting DOEN) over de noodzaak van cultureel ondernemerschap. Dat zij het eens zijn over dit onderwerp bleek ook vorig jaar al, toen zij samen met de Boekmanstichting het initiatief namen om een publicatie uit te brengen met als doel musea te stimuleren om hun maatschappelijke positie te versterken. Musea moeten oog krijgen voor de markt. Zij zullen gezien een aantal trends en ontwikkelingen maatschappelijk meer draagvlak moeten creren door actief in te spelen op de betrokkenheid van particulieren en het bedrijfsleven.
De publicatie Bedrijvige Musea opent met een voorwoord van Loek Hermans, voorzitter MKB Nederland: Musea hebben veel te bieden aan bedrijven die maatschappelijke betrokkenheid willen tonen ten aanzien van culturele diversiteit en integratie. De vraag is of ondernemers uit het MKB wel zo zitten te springen om hierbij actief te zijn en te sponsoren. Het merendeel van het bedrijfsleven hoort tot de MKB categorie, en bij de meeste musea ontbreekt het nog aan een actief marketing- en sponsoringbeleid. Is het MKB nu de aangewezen partner om musea aan meer geld te helpen, of was het VNO een betere keuze geweest?
Bedrijvige Musea is samengesteld door Ingrid Janssen. Zij beschrijft in het voorwerk een aantal maatschappelijke trends waar musea mee te maken hebben. De meeste musea gaan prat op hun inhoudelijke onafhankelijkheid, maar worden tegelijkertijd gedwongen uit te zien naar alternatieve financieringsbronnen. Deze nieuwe afhankelijkheid vraagt om veranderingen in organisatievormen en werkwijze. Janssen interviewde diverse personen bij fondsen, in musea en het bedrijfsleven om suggesties en ideen los te krijgen.
Vrijwel iedereen is het erover eens dat er kansen liggen voor beide partijen. Immers, de overheidsbudgetten staan onder druk, en slechts een klein percentage van de filantropische bijdragen gaat naar cultuur. En dat terwijl musea al zoveel te lijden hebben van de concurrentie uit de vrijetijdseconomie. De meeste aanbieders in die markt hebben een winstoogmerk en zijn alleen in een jong en cultureel divers publiek genteresseerd indien het minimaal kostendekkend kan worden bereikt.
Hoe musea het moeten aanpakken wordt door diverse experts uitgelegd: het formuleren van een eigen merkidentiteit, investeren in relaties met particulieren en bedrijven, professionalisering van fondsenwerving; alles vraagt om een gedegen aanpak.
Bedrijvige Musea richt zich op middelgrote musea, en biedt zowel praktische tips in de vorm van een tienstappenplan voor fondsenwerving, als columns en statements van diverse opiniemakers om de eigen positie in die krachtenveld aan te scherpen.
Bedrijvige Musea, Private betrokkenheid in de praktijk
Ingrid Janssen en Truus Gubbels (samenstelling),
Stg DOEN, Mondriaan Stichting en Boekmanstichting,
ISBN 90 6650 077 8
