Met de transformatie van een economie die gericht was op productie, via een economie gericht op diensten, naar een steeds meer op experiences gerichte creatieve economie worden we in de westerse wereld met de noodzaak tot innovatie om de oren geslagen. Creativiteit is steeds meer d productiefactor, voor nu en voor de toekomst. Om volwaardig op de creativiteits- en innovatiegolven mee te kunnen surfen, of misschien zelf wel golven te kunnen veroorzaken, ontstaan er zelfs gezamenlijke beleidsprogrammas over de ministeriegrenzen heen! OC&W en EZ kwamen zo met het programma cultuur en economie, waar de Creative Challenge Call deel van uitmaakt. Deze roept op tot het actief leggen van nieuwe verbindingen tussen cultuur en economie ofwel, zoals Colin zegt, zakenpief meets creatief.
Op welke wijze probeert Colin de twee ogenschijnlijk wezensvreemde werelden van cultuur en economie nu bij elkaar te brengen? Colin staat voor Creative Organisations Linked in Networks. De naam zegt het al; Colin is een bezig typje, altijd op zoek naar het leggen van relaties. Colins belangrijkste levensdoel is het maken van vrienden en die vrienden weer vrienden met elkaar laten worden. Hopelijk leiden die vriendschappen weer tot nieuwe, spannende netwerken en projecten en zakelijke overeenkomsten, waarbij alle partijen garen spinnen. Hoe Colin concreet vriendschappen legt en onderhoudt, wordt in dit artikel beschreven. Sta open voor elkaar, verwonder je en zoek wat je bindt; dat is eigenlijk ht motto van Colin.
Cultuur en economie dus, van oudsher twee werelden die ver van elkaar af liggen, maar die tegenwoordig steeds ingewikkelder in elkaar grijpen. Is het werkelijk zo moeilijk om elkaars taal te leren spreken en jezelf open te stellen voor nieuwe, spannende innovatieve verbindingen? Colin denkt van niet. Wat is de waarde van de creatieve industrie? Die wordt al snel gezocht in het out of the box kunnen denken en in het toevoegen van creativiteit. Andere sectoren staan op hun beurt vaak sterker in hun ondernemersschoenen en bieden creatief industrilen opstapjes naar netwerken, marketingkennis en -vaardigheden en juridische kennis ten aanzien van bescherming van intellectueel eigendom. Wat we leren uit de ontmoeting en brug tussen cultuur en economie, kunnen we ook toepassen op andere sectoren. Want de zorg, de agrarische wereld, het maintenance onderwijs, het toerisme, de detailhandel en de bouwsector kunnen evengoed veel van elkaar opsteken. Aldus komen de begrippen creativiteit, innoveren, netwerken en verbindingen leggen in een veel bredere context te staan en verschuift de focus op de creatieve industrie naar een focus op een creatieve economie. Een economie waarin creativiteit het belangrijkste productiekapitaal is en waarin zeer diverse partijen elkaar inspireren, waar kruisbestuivingen plaatsvinden en waar nieuwe toepassingen ontstaan.
Helden
Door wie wordt Colin zelf genspireerd? Een paar helden mogen niet onvermeld blijven. Zij boden ons de theoretische context voor ons onderzoek en onze publicaties, zoals het magazine Uncover, en toonden ons tips en trucs voor de praktische organisatie van onze activiteiten. David Parrish leerde ons veel over de dos en donts van cultureel ondernemerschap. Charles Landry bood een kader voor het denken over creatieve steden, over de noodzakelijke elementen voor het ontstaan van een creatief klimaat, over hoe orde en chaos in een fragiel maar essentieel samenspel ruimte voor creatieve groei bieden. Dat hebben we geprobeerd te vertalen naar een optimale setting voor onze Creatieve Marktplaatsen. Charles Leadbeater rept over het creren van ideale innovatieruimtes. Ook dat trachten wij met de door Colin georganiseerde bijeenkomsten te bereiken.
Richard Florida heeft het over het benutten van een creatieve klasse als opmaat naar een creatieve economie. Wij rekenen het overgrote deel van de deelnemers van onze netwerken tot die creatieve klasse en proberen te inspireren en tot innovatie te stimuleren. Met cultureel ondernemers gaat Colin aan de slag in een innovatieruimte, die balanceert op het snijvlak van orde en chaos, om uiteindelijk te komen tot nieuwe netwerken en verbanden die de basis vormen voor de groei van de (lokale) creatieve economie. Want, om het echt van de grond te trekken moeten de handen uit de mouwen. Daadwerkelijke (grootschalige) ontmoetingen, het in contact brengen van verschillende uiteenlopende werelden is de eerste stap. Op basis van netwerk, kennis en ervaring is gewoon aan de slag gegaan. Aspireren. Interacteren. Transpireren. Imagineeren. Van belang is actief ontmoetingen organiseren, in een informele, inspirerende en belevenisvolle omgeving. Waar interactie als vanzelf gaat of in ieder geval lijkt te gaan. Om te illustreren dat we niet alleen lullen, maar ook daadwerkelijk poetsen, volgen ter illustratie acties in twee sectoren van de Brabantse creatieve industrie en tenslotte onze belangrijkste matchingactiviteit die als voedingsbodem dient voor vele nieuwe projecten en ideen, Colins Creatieve Marktplaats.
Case I: Graphic Design boost in Breda
Met de al jaren gevestigde opleidingen van St. Joost en het voor de zomer succesvol georganiseerde GDFB (Graphic Design Festival Breda) maakte de opening van het Graphic Design Museum het verhaal helemaal af: Breda is City of Graphic Design of Stad van Beeldcultuur, zoals men het zelf liever wat breder trekt. Maar, zoals in het voorgaande al aangegeven, grafisch design in zichzelf laten keren is niet wat we willen. Een chte stad van grafisch ontwerp zoekt verbindingen met de stad en met andere sectoren. Colin treedt hierbij op als neutrale matchmaker. Grafisch ontwerp kan innovatie en concurrentievoordeel in andere sectoren teweeg brengen. Of het nu gaat over de financile wereld, de zorg of de agrarische sector. Men moet echter eerst elkaars meerwaarde inzien. Dat begint met snuffelen aan het vreemde of onbekende. We draaiden een pilot met de activiteit Beter goede buur dan verre vriend in designshowroom Lensfelt. Een dertigtal ontwerpers en ondernemers werden aan elkaar voorgesteld en konden van elkaar proeven. Doel was een eerste kennismaking en inzicht krijgen in de waarde van grafisch ontwerp. Innovatie start immers met creatieve conversatie. Later, een stap verder in het traject eigenlijk, werd er doorgepakt met de Graphic Design Pressure Cooker, die we in samenwerking met Syntens organiseerden. Als onderdeel van het project Design Durven Doen vonden niet alleen de matchmakingactiviteiten plaats, maar werd in de formule van een snelkookpan toegewerkt naar een daadwerkelijk nieuw product of verbetering van bestaande producten of communicatie. Grafisch ontwerp als toegevoegde waarde aan producten en diensten en van groot belang in communicatie. Want wie niet communiceert, die bestaat voor de buitenwereld niet.
Zes succesvolle matches hebben inmiddels geleid tot betere communicatiemiddelen en zo tot een helderdere identiteit van de ondernemers. Op de website (www.designdurvendoen.nl) wordt verslag gedaan van het traject. Tijdens de Dutch Design Week zullen in het kader van Design Durven Doen ook pressure cookers georganiseerd worden op het gebied van food en sport. Tevens wordt een project met de audiovisuele sector opgepakt.
Case II: Breda neemt gaming serieus
Net als grafisch ontwerp valt ook de gamingsector onder het Bredase speerpunt beeldcultuur. Na de vestiging van gamesontwikkelaar Playlogic en de stichting van de Bredase Game Academy aan de NHTV is het allemaal snel gegaan. Breda als gamestad in wording klonk het al snel, maar dan moeten we er ons bewust van zijn dat gaming meer is dan Playstation en X-box. Het is een onderdeel van de creatieve industrie met enorm veel potentie. Vooral advergaming, communigaming en serious gaming brengen nieuwe en unieke ontwikkelingen met zich mee. Natuurlijk vinden talloze innovaties plaats binnen deze tak van sport, maar voor een echte bijdrage aan de creatieve economie zullen verbindingen met andere sectoren gelegd moeten worden. Edugaming, simulatiegaming en infogaming zijn technieken bij uitstek om vraagstukken in andere sectoren aan te pakken. Colin trad op als matchmaker tussen de gamewereld en de maintenancesector van Breda en omstreken. Bij Playlogic kwam een dertigtal personen uit onderwijs, maintenance, gaming en ondernemershoek samen om tot een oplossing voor het imagoprobleem van de maintenancesector te komen: jongeren vinden het vies, het stinkt en willen later niet in de sector werken. Door inzet van serious games kunnen juist de attractieve kanten van het werken in de maintenancesector belicht worden.
Case III: Colins Creatieve Marktplaatsen
De laatste case, Colins huidige paradepaardje en de voedingsbodem voor vele projecten, nieuwe netwerken en samenwerkingen, zijn de creatieve marktplaatsen. Onder regie van Colin kwamen reeds honderden ondernemers, creatief zakelijk dienstverleners en kunstenaars bij elkaar om elkaar te leren kennen, elkaar te inspireren en samenwerking aan te gaan.
Steeds wordt gekozen voor inspirerende en belevenisvolle locaties, in het hart van de creatieve industrie, zoals bijvoorbeeld Villamedia en het Patronaat in Tilburg en het Blushuis in Breda. De ruggengraat van Colins Creatieve Marktplaatsen wordt gevormd door begrippen als creativiteit, verwondering, interactie, kennis, innovatie, inspiratie, ontmoeting, creren van nieuwe netwerken, stimuleren van de lokale economie. Stap 1 in het op gang brengen van het beoogde proces is het organiseren van gerichte ontmoetingen met anderssoortigen. Nieuwe ideen doe je op door onverwachte ontmoetingen. Speeddates, brainstorms, blinddates, coachingsgesprekken en de Procentuele Match zorgen ervoor dat er actief en ontspannen genetwerkt wordt. Colin creert deze dag een creatieve, broeierige, gezellige, interactieve sfeer, die uitnodigt tot het opdoen van nieuwe, spannende en onlogische verbanden en de bezoekers inspireert tot het zoeken van transsectorale samenwerking en daarmee mogelijk innovatieve toepassingen. Met het marktplaatsdeel wordt ondernemers en creatieven een podium geboden om zichzelf te etaleren. Tevens worden er inspirerende presentaties verzorgd. Uiteraard maken ook een creatieve catering en entertainment deel uit van het programma. Wat zijn de resultaten van de Creatieve Marktplaatsen? We kunnen spreken van harde en zachte resultaten. Zo wordt aangegeven dat er nieuwe contacten opgedaan en opdrachten geworven zijn. Er wordt cash gemaakt. Maar ook wordt hoog opgegeven over de gevonden of hervonden inspiratie en de nieuwe, verfrissende contacten, die wellicht in de toekomst iets zullen opleveren. Colin zelf is ook erg tevreden over het collectieve, en daarmee moeilijker te meten, resultaat; het nieuwe netwerk dat ontstaat en de verdere ontwikkeling van de multidisciplinaire denkkracht en daarmee het bijdragen aan verdere ontwikkeling van de creatieve economie. Herhalingsbezoeken zijn er veel: dat lijkt een goed teken. In de toekomst liggen er kansen om de Creatieve Marktplaatsen te specificeren naar doelgroepen en onderwerpen. Lokale sociaal-maatschappelijke of sociaal-economische vraagstukken kunnen dan centraal staan. Denk daarbij aan themas als transformatie van het platteland, privatisering van de zorgsector of vraagstukken rondom de publieke ruimte.
This is not the end
Niet alleen erg mooie woorden, maar ook mooie activiteiten. Op dit moment voert Colin effectmetingen uit onder bezoekers van de Creatieve Marktplaatsen, waarvan naar verwachting in 2009 in Magazine Uncover 3 de eerste resultaten gepubliceerd zullen worden. Dat er nieuwe netwerken ontstaan en dat men op de marktplaatsen opdrachten werft, staat buiten kijf, maar minstens zo interessant is om te weten in hoeverre men anders is gaan ondernemen door de opgedane inspiratie. Een presentatie over communigaming bleek bijvoorbeeld ondernemers te inspireren om gaming vaker in te zetten bij productontwikkeling en levering van diensten. Daarbij lijkt het een logische stap om te spreken van een verbreding van de focus op de creatieve industrie naar een focus op de creatieve economie. Colin, Creative Organisations Linked In Networks: word onze vriend en ontdek samen met ons nieuwe mogelijkheden!
Auteur: Simon de Wijs, Peter van der Aalst, Peter Horsten & Kristel Zegers simon@colin.nl
