Waar het gaat om audience development slingert men nog steeds heen en weer tussen twee nauwelijks bijeen te brengen uitersten: het idee dat een goed product zichzelf verkoopt enerzijds en de opvatting laten we spelen wat de mensen mooi vinden anderzijds.
Het besef dat de werkelijke discussie oneindig gecompliceerder is, is algemeen, maar tot een echt debat komt het (nog) niet. Zon debat lijkt zich te beperken tot die ene magische periode waarin cultureel Nederland, eens in de vier jaar, haar geld verdeelt.
Dat gebrek aan gesprek en uitwisseling is ook zichtbaar op Europees niveau. Waar de afgelopen decennia netwerkorganisaties ontstaan zijn voor werkelijk ieder denkbaar artistiek segment, ontbreekt zon netwerk voor mensen die zich bezighouden met publieksbereik.
Uitwisseling
Volgens Johan Moerman van Rotterdam Festivals zou het goed zijn als daar verandering in komt:
Toen wij ons een paar jaar terug gingen bezighouden met de collectieve marketing van de Rotterdamse kunstsector hebben we ons allereerst georinteerd op de stand van zaken in met Rotterdam vergelijkbare steden. Met name in het Verenigd Koninkrijk was men onmiskenbaar verder dan in Nederland met goed doordachte, vaak op nieuwe technologien gebaseerde programmas om nieuwe groepen te bereiken. Tegelijkertijd was men daar jaloers op de wijze waarop wij ons evenementenaanbod inzetten voor marketingdoeleinden. Denk aan de Museumnacht en andere evenementen, die zich erop richten om een nieuw, vaak jong, publiek voor kunst en cultuur te interesseren.
Al snel ontstond er een intensieve uitwisseling, waar ook het net opgerichte CultuurNet Vlaanderen bij betrokken raakte. We zochten elkaar regelmatig op en onze nieuwe medewerkers gingen in het kader van hun opleiding ook een dagje naar Leeds of Brussel. Dat leverde snel een grote hoeveelheid kennis op en een enorme hoeveelheid inspiratie.
Inmiddels is deze informele groep uitgebreid met partners in onder meer Spanje, Duitsland en Itali. Audiences Europe, zoals het netwerk inmiddels heet, beperkt zich daarbij niet tot een groep mensen zoals marketeers. Het gaat ons erom beleidsmakers, marketeers, politici en ontwikkelaars van culturele projecten bijeen te brengen en met elkaar strategien uit te wisselen en te ontwikkelen om een breder publiek aan de sector te binden.
Eerste AEN-congres in York
Deze uitwisseling leidde tot een aantal succesvolle seminars in Brussel en Edinburgh en plannen om succesvolle projecten van elkaar over te nemen. Daardoor ook zouden resultaten van de vele experimenten die momenteel in heel Europa plaatsvinden vergelijkbaar worden.
Dat kan door gezamenlijke research, of door het opzetten van gezamenlijke projecten, maar misschien is het allerbelangrijkste doel wel elkaar te leren kennen, te ontmoeten, informatie uit te wisselen en gezamenlijk het vak publieksontwikkeling op een hoger niveau te brengen.
Of AEN door zal gaan als een informeel netwerk of zich zal ontwikkelen tot een gestructureerde organisatie is nog niet helemaal duidelijk, maar inmiddels is het wel klaar om de groep verder uit te breiden.
In april 2004 zal het AEN zich voor het eerst presenteren aan een bredere groep vakgenoten. Met steun van onder meer the British Council en de gemeente Rotterdam zullen maximaal 150 Europese senior professionals worden uitgenodigd elkaar op 1 en 2 april 2004 in York, Engeland te ontmoeten en deel te nemen aan een congres met het thema Bridging the gap between culture and the public.
Bedoeling is om in York een breed overzicht te schetsen van projecten die momenteel in Europa plaatsvinden om een breder publiek aan de kunsten te binden, en met elkaar van gedachten te wisselen over de wijze waarop we in de toekomst binnen Europa kunnen samenwerken.
Sprekers zijn onder meer Claude Fourteau van het Louvre in Parijs, Nick Starr van het National Theatre (Engeland), Francesc Casadesus van het Barcelona Museum of Contemporary Art, Maria Nusser Wagner van de Kunsthalle Bonn, Angela Riddering van het Rotterdamse Museum Boijmans van Beuningen en Michele Trimarchi van de Universiteit van Milaan.
