Restauratie aan rijksmonumenten is over het algemeen aanmerkelijk duurder dan onderhoud aan gewone woonhuizen. De overheid ondersteunt daarom de eigenaar van een rijksmonument door middel van subsidie en fiscale stimuleringsregelingen. Er blijft echter nog een aanzienlijke eigen bijdrage over die door de eigenaar zelf gefinancierd dient te worden. Financiering van dit deel volgens de constructie van een commanditaire vennootschap (CV) kan daarbij uitkomst bieden.
De dag werd voor een groot deel gevuld met sprekers die verschillende onderwerpen behandelden. Veel aandacht was er voor de CV-constructie: de manier om van een rijksmonument een beleggingsobject te maken.
In twee inspirerende sessies, van achtereenvolgens de heer Raaijmakers van De Heij Investments BV en de heer Siebinga van het Nationaal Restauratiefonds, werd dieper ingegaan op het fenomeen CV. In het kort komt het erop neer door middel van een CV een samenwerking wordt aangegaan tussen meerdere particulieren met als doel het aankopen en vervolgens restaureren van een rijksmonument. De grote kracht zit in het feit dat de individuele particulieren (de participanten) het fiscale voordeel genieten van deze restauratie.
Dit fiscale voordeel werkt als volgt. Bij de Belastingherziening 2001 en de daaruit volgende vereenvoudiging is een groot aantal fiscale mogelijke aftrekposten komen te vervallen. Een van de uitzonderingen hierop is de zogenaamde monumentenaftrek. Dit houdt in dat een eigenaar van een rijksmonument de gemaakte onderhoudskosten fiscaal kan verrekenen met zijn inkomen. In de praktijk betekent dit dat de fiscus een aanzienlijk deel van de restauratie voor zijn rekening neemt.
De heer Duijvestijn (Ernst & Young Belastingadviseurs) en de heer Ambergen (Derks Star Busmann) gingen dieper in op onder andere de term fiscaal aftrekbare onderhoudskosten. De belastingdienst maakt bij het beoordelen van de restauratiekosten namelijk een onderscheid in onderhoud en verbetering. Alle kosten die door de fiscus worden gezien als onderhoud (het herstellen van een onderdeel van de woning dat in slechte staat verkeert, bijvoorbeeld het vervangen van een monumentale kap) mogen worden afgetrokken van het inkomen. De verbeterkosten (denk aan het luxer maken van de woning, zoals het plaatsen van een luxe badkamer) zijn niet aftrekbaar. Op deze manier kan de particulier de restauratiekosten fiscaal verrekenen met zijn inkomen.
De CV is bij uitstek geschikt voor de grotere restauraties, projecten die een particulier niet alleen op zou kunnen brengen. Daarnaast biedt het als beleggingsobject een vorm van gegarandeerd rendement; de fiscale belastingteruggave die de participanten ontvangen, staat immers voor een groot deel vast.
Tijdens het middagprogramma was er uitgebreid aandacht voor praktijksituaties. Hierbij was onder andere een voordracht van de heer van Roosmalen (adjunct directeur van de sector Stadsbedrijven van de gemeente
s-Hertogenbosch) over de vestingwerken. De heer Zwart (directeur Timpaan en oud-wethouder van de gemeente Utrecht) ging nader in op de rol van de woningcorporaties. Tot slot hield de heer Krouwel (Rabobank Nederland) een warm pleidooi voor het instandhouden van fiscale groenregelingen, die op dit moment door het kabinet ter discussie worden gesteld.
Conclusie van de dag: een zeer heldere uiteenzetting over de financile aspecten die aangeven dat binnen de monumentensector de CV-constructie een zeer welkome aanvulling kan vormen op de bestaande vormen van financiering van een restauratie.
