Zendingsarbeid in eigen kring
In kringen van de PvdA en aan de partij gelierde organisaties (Boekmanstichting, Studiecentrum voor kunst, cultuur en beleid) bestaat er nog steeds zoiets als koudwatervrees voor publiek-private samenwerking op het terrein van cultuur. Zo was te merken tijdens het achtste Boekmandebat over de publicatie Nieuwe partners in kunst; Publiek-private samenwerking in de kunstensector.
Kenmerk van de meeste deelnemers aan het debat: een volstrekt gebrek aan een positieve grondhouding over het onderwerp. En dat terwijl Rick van der Ploeg, toch ook PvdA, met veel verve zijn nieuwe beleid uiteen zette, waarbij de staatssecretaris vanuit een oorspronkelijk Angelsaksische invalshoek nieuwe financieringsinstrumenten zocht en vond, zoals investerings- en participatiemaatschappijen. Dit allemaal met het doel kunstenaars voor een wat langere periode financile zekerheid te bieden.
De staatssecretaris hoorde vooral veel mitsen en maren. De term derde sector viel vaak, waarmee een soort zelfstandige zone of bureaucratische laag werd bedoeld ergens tussen overheid en bedrijfsleven in. Waarschijnlijk met maar n oogmerk: bescherming van (reeds gevestigde) belangen.
Huiverig of niet voor de particuliere sector; voormalig schouwburgdirecteur, actrice en organisatieadviseur Cox Habbema wist te melden welke gevolgen de bureaucratie kan hebben voor theatergezelschappen: Door al die administratieve rompslomp bij het aanvragen van subsidies hebben ze haast geen energie meer over om zich met het eigenlijke werk, de theaterproductie bezig te houden.
Piet-Jan Geelkerken
Bijeenkomst: Boekmandebat op 26 nov 1999 over publiek-private samenwerking onder leiding van Wim
Warmer (directeur van Kunst & Meer Waarde), met o.a. Cox Habbema, voorzitter van de Commissie cultuur en belastingen; Sybren Piersma (PvdA gemeenteraadslid), en Rick van der Ploeg, staatssecretaris voor cultuur. Meer informatie: Boekmanstichting, secretariaat@boekman.nl
Senior wordt actieveling
Wie zijn ogen sluit voor demografische en culturele trends, mist in de vrijetijdssector onherroepelijk de boot. Zo waarschuwde directeur Frans Jansen van Toerisme en Recreatie AVN eind 1999 op een congres van TourPRess Holland, de nieuwe vereniging van toeristisch journalisten en persvoorlichters.
Reden voor de boodschap van de organisatie voor binnenlands toerisme was de uitkomst van een marketingpaper over actuele ontwikkelingen in consumentengedrag.
Acht trends stonden in het marketingrapport en op het congres centraal. In zijn lezing ging Jansen allereerst in op de demografische ontwikkelingen. Deze wijzen op een groei van senioren, alleenstaanden en allochtonen. Jansen benadrukte, dat de senior van de toekomst een actieveling is.
Tot 2005 wordt onder de 55-plussers bijna vijftig procent meer vakanties verwacht. Dat is driemaal zoveel als onder alle Nederlanders samen. Ouderen zijn naast vrouwen ook oververtegenwoordigd in de groeiende groep van alleenstaanden. De zieligheid is bij deze groep verdwenen. Speciale activiteiten als solovakanties zijn populair.
Van alle culturele trends vindt Toerisme en Recreatie AVN de groeiende nadruk op beleving, gemak, maatwerk en authenticiteit meest essentieel. De computer heeft ervoor gezorgd dat tegenwoordig alles op maat kan worden gemaakt. Standaard is uit, keuze is in. De moderne consument kan en wil ook meer doen dan vroeger in dezelfde tijd. Er is daarom behoefte aan onvergetelijke momenten en steeds nieuwe ervaringen.
Geen kostbare tijd meer vermorsen aan zomaar een avondje uit, maar meteen naar een mega-disco of supermusical. Paradoxaal is er tegelijkertijd sprake van een toenemende belangstelling voor oprechtheid en pure zaken als identiteit, geschiedenis, natuur en traditie. Van bedrijven wordt ook een hoge betrokkenheid geist op het vlak van gezondheid, veiligheid en zorg voor het milieu.
Jaco Boer
Congres: acht consumententrends in het toerisme.
TourPress Holland, Scheveningen, december 1999
Elke trend krijgt een tegentrend
De nieuwe trends volgens Euroforum/Trendbox? In willekeurige volgorde: vergrijzing, individualisering, kloof in inkomen, de mondige consument, man/vrouw rolverdeling, nieuwe media/mediabeleving, tijdsefficiency, globalisering.
Op het tweedaags jaarcongres van Euroforum en Trendbox werden de trends 2000 gepresenteerd door sprekers met verschillende invalshoeken: design, detailhandel, vrijetijd, mode, eten. Afsluitend was er voor de deelnemers een korte les trendwatchen.
Door het comfortabele en snelle transport, de geavanceerde informatie- en communicatietechnologie en geautomatiseerde productieprocessen lijkt de wereld op n grote vrijetijdssamenleving. Een misverstand, meende Andries van den Broek (Sociaal en Cultureel Planbureau). Er zijn meer mensen gaan werken, met name meer vrouwen.
We moeten niet kijken naar de gemiddelde trends, maar naar de uiteenlopende. Elke trend krijgt te maken met een tegentrend. Sprekers somden hele rijen van trends op. We tekenden er enkele op:
– vermenging van hoog en laag
– toename niet-cultureel vermaak onder museumbezoekers
– meer activiteiten ontplooien maar minder frequent
– meer uithuizig, maar cocooning blijft in
– dynamisering vrijetijd: ook ouderen willen steeds meer in hun
vrijetijd
– samen, maar toch alleen
– nu leven, we hebben te maken met een instant satisfaction
maatschappij
– de achterbankgeneratie heeft nu een agenda
– de consument produceert mee
– samensmelting retail, horeca en entertainment
– weggaan van oppervlakkige nostalgie en authenticiteit, clichs zijn
taboe
– veel tegenstrijdigheden: oud en modern
– jongeren zoeken geborgenheid en heldere normen en waarden
– opkomst fastfood en als tegentrend gezondheidsbewuster
– meer automobiliteit en als tegentrend een groter milieubewustzijn
– carriredrang en als tegentrend kiezen voor meer vrijetijd
– prijskritisch en als tegentrend kiezen voor luxury goods
Ook gehoord op het congres: demografische gegevens verklaren tweederde van alle toekomstige ontwikkelingen. Daarnaast zijn sociaal-culturele, technische, economische en politieke ontwikkelingen bepalend voor toekomstige trends. En dan? Een trendwatcher vertaalt trends door in plaats van het zintuiglijke kijken, te voelen en te horen. Het traditionele digitale denken (stap voor stap), wordt vervangen door analoog denken (keuze uit alles): Je ziet waar je staat en je ziet alles om je heen.
Het was mij allemaal iets te gekunsteld. Het mooiste lijkt mij om als organisatie op de trends vooruit te lopen in plaats van achter de feiten aan te hollen en te kopiren. Liever vanuit jezelf zien, luisteren en beleven en dan datgene op de markt brengen wat het dichtst bij jezelf staat, en dat met volle overtuiging.
Caro Bonink
Congres: Euroforum en Trendbox
