De nieuwe organisatie kreeg vorm in de maand dat het kabinet-Rutte in de steigers werd gezet; een kabinet dat zoals bekend ruim 200 miljoen euro wil bezuinigen op kunst en cultuur, en dat subsidies aan kunstenaars en kunstinstellingen wil stopzetten.
Regeerakkoord
Opvallend is dat in het regeerakkoord van CDA en VVD enkele passages staan die raken aan de missie van Cultuur-Ondernemen. Doelstelling van Cultuur-Ondernemen is om kunstenaars en kunstinstellingen te professionaliseren en economisch zelfstandiger te maken. Zo wordt het ondernemerschap gestimuleerd en krijgen zij een financieel onafhankelijker positie. In het regeerakkoord staat iets soortgelijks: ‘Bij de verstrekking van subsidies wordt voortaan eerst gekeken naar de mogelijkheden eigen inkomsten te verwerven. Er komt meer aandacht voor de verdiencapaciteit van cultuur.’ […] ’Culturele instellingen en kunstenaars worden meer ondernemend en gaan een groter deel van hun inkomsten zelf verwerven.’ Wat dit betreft had de fusie en de erop volgende lancering van de nieuwe naam, huisstijl en website niet op een beter moment kunnen komen. Eigen ondernemerschap en economische zelfstandigheid van de kunstsector zijn immers nog nooit zo noodzakelijk geweest. Overigens vindt Cultuur-Ondernemen dat er tegenstrijdige maatregelen voorgesteld worden in het regeerakkoord. Een voorbeeld is het schrappen van de Matchingsregeling.
Netwerken
De fusie tussen Kunstenaars&CO en Kunst & Zaken komt niet uit de lucht vallen. Beide organisaties werkten de afgelopen jaren al op diverse terreinen samen. Dankzij de fusie zijn de netwerken van Kunstenaars&CO en die van Kunst & Zaken nu met elkaar verbonden. Zodoende wordt Cultuur-Ondernemen een nog belangrijker schakel tussen bedrijven en publieke organisaties enerzijds en de wereld van kunst en cultuur anderzijds. Van oudsher bestaat het netwerk van Kunstenaars&CO uit beroepskunstenaars, ontwerpers, creatieven en instellingen uit het private en publieke domein. De afgelopen jaren is de doelgroep ondernemers in creatieve beroepen erbij gekomen. Hierbij gaat het bijvoorbeeld om ontwerpers, designers en gamers die – meer dan andere beroepskunstenaars – al gewend zijn om hun creatieve producten te verkopen. Het netwerk van Kunst & Zaken bevindt zich vooral in de culturele sector en het bedrijfsleven. Kunstenaars&CO is de afgelopen jaren ook nadrukkelijker de samenwerking met bedrijven aangegaan, bijvoorbeeld met LTO Nederland, Vodafone, Eneco en DSM. Dankzij de fusie kunnen die contacten nu sneller worden gelegd.
Producten en diensten
Een andere overeenkomst tussen Kunstenaars&CO en Kunst & Zaken is dat zij zich beide bezig houden met zogeheten verdien-modellen; de eerste vooral voor kunstenaars en creatieven, de tweede voor culturele instellingen. Met name op dit gebied kunnen beide organisaties van elkaar leren en elkaar aanvullen. Een voorbeeld: een workshop waarin kunstenaars leren om een ondernemersplan te maken en de markt te verkennen, kan ook interessant zijn voor medewerkers van een culturele instelling. Ook een gezamenlijke workshop behoort tot de mogelijkheden. Met nieuw elan gaat Cultuur-Ondernemen de kennis en know how uitdragen. Met als doel: het verstevigen van de economische basis van kunstenaars en culturele instellingen.
Advies, trainingen en opleidingen
Voor kunstenaars en creatieven gebeurt dit onder andere door middel van persoonlijk advies, individuele begeleiding, loopbaangesprekken, re-integratietrajecten, workshops, opleidingen, trainingen en financiële faciliteiten (bijvoorbeeld leningen en kredieten). Ook voor culturele organisaties komen dit soort middelen beschikbaar. Aan bedrijven en publieke instellingen biedt Cultuur-Ondernemen de mogelijkheid om gebruik te maken van de creativiteit, de verrassende invalshoeken en de oorspronkelijke ideeën van de wereld van kunst en cultuur. Denk hierbij aan het oplossen van ingewikkelde organisatievraagstukken en de vraag naar innovatie. Kunstenaars en creatieven kunnen op dit terrein verrassende inzichten bieden en helpen om zaken vanuit een ander perspectief te bekijken.
Kenniscentrum
Overkoepelend verzamelt Cultuur-Ondernemen kennis over de wereld van kunst en cultuur en deelt deze met kunstenaars, kunstinstellingen, bedrijven en publieke organisaties. Kennis delen – ook over cultureel ondernemerschap – gebeurt via internet, nieuwe (sociale) media en communities. Maar ook via beurzen, evenementen en gedrukte media wordt kennis verspreid en worden nieuwe ontwikkelingen belicht.
Het kenniscentrum is de basis voor de zoektocht naar nieuwe markten voor kunst- en cultuurmakers en de samenwerking met anderen in de samenleving. Omdat kunst en cultuur voldoet aan een grote maatschappelijke behoefte – zo blijkt uit onderzoek – zijn er veel kansen om te groeien, ondanks de bezuinigingsplannen van het nieuwe kabinet.
