Ontwerp Wouda Gemaal
Hoe laat je een bijna honderd jaar oud stoomgemaal werkend zien, als het maar enkele malen per jaar draait? En hoe laat je op een duidelijke en aantrekkelijke manier de verborgen techniek in de stoomketels en stoommachines zien? Bureau Podium vond de oplossing in moderne techniek: een 360°-film, met augmented reality-elementen als virtual reality-tour.
Het Ir. D.F. Woudagemaal in het Friese Lemmer is UNESCO Werelderfgoed. Het is het grootste nog werkende stoomgemaal ter wereld. Het gemaal uit 1920 wordt nog steeds enkele malen per jaar, door Wetterskip Fryslan, ingezet voor het Friese waterbeheer. Na zes uur opstarten en opwarmen draaien de bijna honderd jaar oude machines op volle toeren: een fantastisch gezicht. Per jaar bezoeken tienduizenden mensen deze prachtige kathedraal van stoom.
Hilda Boesjes-Beljon:
Deze combinatie van VR en AR is voor ons een ideale manier om op aantrekkelijke wijze gewenste informatie te bieden in een kwetsbare omgeving van Unesco Werelderfgoed waar geen ingrepen in infrastructuur mogelijk zijn.Moderne oplossing
Het gemaal draait maar een paar keer per jaar. Hilda Boesjes-Beljon, directeur van het Woudagemaal, zocht samen met Wetterskip Fryslan naar een manier om dit fantastische proces alle dagen beleefbaar te maken. En in het bijzonder een educatieve component op mbo-niveau toe te voegen. Ze vroeg Podium, een Utrechts bureau met meer dan twintig jaar ervaring in educatieve en beleveniscommunicatie, een moderne oplossing te vinden. Samen met Hilda Boesjes werden negen locaties in en rond het gemaal aangewezen om het verhaal van de indrukwekkende stoomtechniek, maar ook de principes van het Friese waterbeheer in beeld te brengen.
Wouda gemaal
Unieke combinatie
Gefilmd werd met een zeer hoogwaardige 360°-camera, de Nokia OZO. De vele terabytes aan visuele data zijn daarna bewerkt met extra animaties op een manier die niet eerder is vertoond. Met augmented reality-elementen bovenop de gefilmde actie wordt het onzichtbare zichtbaar gemaakt: de binnenkant en werking van een stoomketel, de zuigers in een werkende stoommachine. Te zien is hoe bij hevige regenval het waterpeil in de Friese boezem stijgt en daarmee de inzet van het Woudagemaal noodzakelijk is. En ook de architectonische kwaliteiten van het bijzondere gebouw worden niet vergeten.
Mbo Techniek
‘Woudagemaal 360’ is in eerste instantie bedoeld voor mbo’ers (civiele techniek) en studenten van opleiding Stoom. Hun kennis wordt in de app getoetst met een quiz. Een prachtige bijkomstigheid is dat de tour helpt toekomstig personeel te enthousiasmeren, en kan worden ingezet bij de opleiding van personeel. Maar ook voor algemeen publiek zal de app een indrukwekkende en bovendien leerzame ervaring zijn.
Wouda gemaal
De ‘Wouda 360’ app kan op verschillende manieren worden bekeken: met een smartphone of tablet (iOS of Android), al dan niet in combinatie met een Google cardboard, of met de Samsung Gear VR. Gebruikers kunnen kiezen uit maar liefst elf talen. Het concept van Podium werd bekroond: op 22 juni ontving Podium in Berlijn een Comenius Award, de Edu Media Siegel voor deze ‘Wouda 360’ app. Comenius Awards zijn Europese prijzen voor hoogwaardige educatieve nieuwe media producten, die door een internationale vakjury van hoogleraren worden beoordeeld.
Unesco werelderfgoed Ir D.F. Woudagemaal is te vinden in het Friese Lemmer. Het is het gehele jaar door zeven dagen per week geopend voor publiek. Vooral scholen zijn enthousiast over het gemaal en bezoekerscentrum. En ook toeristen vanuit de hele wereld zijn enthousiast.
Bijlage: Over Podium
Podium realiseert bezoekerscentra, musea, exposities en in alle soorten en maten. Dat doen we door het hele land en over de meest uiteenlopende onderwerpen. Uit ervaring weten we dat een boodschap beter beklijft wanneer bezoekers de geboden informatie zélf ontdekken. Zo wordt informatieoverdracht een beleving, waarbij de bezoeker actief aan de slag gaat.
In onze exposities prikkelen we op verschillende manieren de nieuwsgierigheid van bezoekers. Met een uitgebalanceerde mix van (interactieve) middelen: tekstueel, auditief, sensomotorisch, visueel en hands-on. De boodschap wordt altijd op verschillende wijzen aanschouwelijk gemaakt.
Daarnaast ontwikkelt Podium educatieve projecten en middelen voor verschillende doelgroepen. Voor het Woudagemaal richtte Podium het bezoekerscentrum in en ontwikkelde Podium alle educatieve materialen van basisonderwijs tot en met MBO. Voor meer informatie: zie www.podium.nl
Meer over VR en AR (en MR)
Virtual reality (VR) is door de allerlei technologische doorbraken weer helemaal terug. Het begon vijf jaar geleden met een Kickstarter crowdfundcampagne voor de ontwikkeling van de Oculus Rift: een vr-bril die sneller, lichter en vooral visueel beter zou zijn dan alle voorgangers. Inmiddels wordt de Oculus verder doorontwikkeld door Facebook en zijn er ook andere kijkers, zoals de Samsung Gear VR en de HTC Vive.
Bij virtual reality worden gebruikers ondergedompeld in een andere (virtuele) werkelijkheid. Dat kan met behulp van een 360°-film, waarbij beelden van meerdere camera’s die allemaal een andere kant op filmen aan elkaar worden genaaid tot een geheel. VR kan ook worden gecreëerd door een 3D-wereld te maken in een computer. Dit wordt vooral toegepast in games, maar ook steeds vaker in de bouw of medische wereld.
Bij augmented reality wordt een laag over de (gefilmde) werkelijkheid gemaakt. Dingen in de echte wereld kunnen zo worden voorzien van extra informatie. Toepassingen zijn bijvoorbeeld Google Glass (inmiddels alweer opgeheven), Layar of de Hololens van Microsoft. De techniek van de Hololens, waarbij een 3D wereld naadloos wordt ingepast in de echte wereld, wordt ook wel ‘mixed reality’ genoemd.
