Onderscheidend vermogen, daar draait het om bij ondernemen in een monument. Elk monument is uniek. Het is veel meer dan een stapel stenen. Het is een verhaal, het geeft betekenis, het is emotie. Het is dan ook niet voor niets dat veel (cultureel) ondernemers bewust kiezen voor een monumentale omgeving om te ondernemen: een huisvesting met karakter.
Hans Jacobs, Medewerker Strategie & Ontwikkeling Nationaal Restauratiefonds vertelt: “Er zijn voorbeelden te over. Neem bijvoorbeeld Duvelhok, de oudste textielfabriek van Tilburg. Deze naar binnen gekeerde, verwaarloosde, tochtige oude fabriek lag ergens verscholen in de Sint Josephstraat. Maar sinds 2016 is het een extravert, publieksvriendelijk, voor iedereen toegankelijk (en duurzaam) rijksmonument waar je niet meer om heen kunt. Een laagdrempelig artistiek-creatief centrum met aantrekkingskracht die verder gaat dan Tilburg. Een plek waar kunst, cultuur, ondernemerschap en wetenschap de belangrijkste thema’s zijn. De sfeer en ligging van dit historische monument hebben daar een grote bijdrage aan geleverd.”
Nieuwe mogelijkheden
Het Nationaal Restauratiefonds financiert al ruim dertig jaar ondernemers die in monumentaal erfgoed investeren, om samen een succes te maken van de restauratie en/of herbestemming van de panden die bijdragen aan een mooi en herkenbaar Nederland. “Creatief ondernemerschap is vaak nodig om leegstaande monumenten een nieuwe bestemming te geven”, aldus Jacobs. “Dit type pand heeft een voorsprong op nieuwbouw, waarbij alles nog moet worden opgebouwd. Monumenten hebben karakter en grote aantrekkingskracht op gebruikers. Maar de nieuwe mogelijkheden van een zwaar verloederd pand moeten wel gezien worden. Dat kan niet iedereen”.
Hans Jacobs:
Monumenten hebben karakter en grote aantrekkingskracht op gebruikers. Maar de nieuwe mogelijkheden van een zwaar verloederd pand moeten wel gezien worden.Bijzondere ondernemers
“Gelukkig zijn er inmiddels genoeg succesvolle voorbeelden op te noemen. “De Hallen” in Amsterdam is daar een van. Mede door de inzet van (vaak bijzondere) ondernemers heeft dit complex weer een nieuwe bestemming gekregen. Deze voormalige tramremise was vroeger het kloppende hart van de wijk en is dat in 2016 opnieuw geworden, gevuld met creatieve ondernemers en toegankelijk voor iedereen. Het monument voegt echt waarde toe aan de omgeving. Met de FoodHallen, een hotel De Hallen en diverse terrassen is De Hallen Amsterdam weer een publiek domein geworden en is daarmee weer het sociale, culturele en werkende centrum van de wijk.”
Het belang van samenwerken
“Wij zien bij het Restauratiefonds dat grootschalige restauraties en herbestemmingsprojecten een lange adem vergen van ondernemers. Dit type project doe je echt samen. Omdat monumenten de identiteit van een stad of regio versterken, mensen samen brengen en aantrekkingskracht hebben op bezoekers en toeristen, spelen overheden vaak een belangrijke en actieve rol bij het benutten, beleven en gebruiken van deze monumenten. Dat doen ze met gerichte regelgeving en het beschikbaar stellen van geld. Wij zijn vaak de verbindende partij tussen deze erfgoedambities en de potentiële ondernemer”.
Hij vervolgt: “Het Restauratiefonds denkt met de potentiële herbestemmer mee, ook in de opstartfase waarin er nog niet altijd zicht is op een huurder. De kwaliteit van de ondernemer geeft in zo’n situatie vaak de doorslag. Een goede ondernemer is creatief, hanteert een scherpe planning en kan het verhaal van het monument uitdragen bij investeerders, toekomstige gebruikers, maar ook bij het bevoegd gezag. Wij helpen deze ondernemers graag bij het realiseren van hun plannen en daarmee het onderscheidend karakter van hun onderneming”.
Financiële partner bij herbestemming
Bij voorkeur komen de mensen van het Restauratiefonds in een zo vroeg mogelijk stadium langs op gesprek om de (financiële) mogelijkheden te verkennen. In zo’n eerste fase toetst het fonds bijvoorbeeld de businesscase, maar wijzen ze ondernemers ook op subsidiemogelijkheden om een haalbaarheidsstudie te laten uitvoeren of op gunstige regelingen die het Restauratiefonds voor lokale overheden uitvoert.
Op financieel gebied is het Restauratiefonds een partner met verstand van financieren en met een hart voor monumenten. Het fonds ondersteunt eigenaren bij het onderhouden, restaureren, verduurzamen of herbestemmen met financieringen tegen lage rente. Dit doen ze vanuit maatschappelijke betrokkenheid en zonder winstoogmerk: de rente en aflossing die wordt ontvangen vloeit terug in het beschikbare (revolverende) fonds en komt zo weer beschikbaar voor het opknappen van andere monumenten. Een duurzame financieringsconstructie dus.
Meer weten? Kijk op www.restauratiefonds.nl of www.herbestemming.nu
