Leisure omvat alle vrijetijdsvoorzieningen, cultureel en commercieel, met een toeristisch-recreatieve aantrekkingskracht. Gesteund door de hoogconjuctuur rijzen kleinschalige leisureprojecten zoals overdekte speeltuinen en klimhallen als paddestoelen de grond uit. En dan is er nog leisure die ons bereikt via andere landen, de virtual-reality spellen, interactieve bowling en multifunctionele sportcentra. Niet verwonderlijk dus dat het aantal opgeleide
vrijetijdsprofessionals in Nederland in 10 jaar sterk is gestegen. Projectontwikkelaars benadrukken graag de voordelen van leisure op perifere locaties. De (auto)bereikbaarheid is goed, er is volop (gratis) parkeergelegenheid en de grond is goedkoop. De ruimte in Nederland is bovendien schaars voor leisurevormen als karting en skibanen.
Meeste musea
Intussen rijst de vraag in hoeverre de fijnmazige verzorgingsstructuur van Nederland zich laat vergelijken met Frankrijk, Belgi en Groot-Brittanni, landen waar de leisure-industrie floreert. We hebben de meeste musea, de meeste evenementen en de meeste attractiepunten per inwoner. De bevolkingsdichtheid van Nederland is 459 inwoners per km2, twee keer zoveel als Groot-Brittanni en vier keer als Frankrijk.
In de marktonderbouwing voor nieuwe voorzieningen gaat de discussie over publieksbereik meestal niet verder dan het gewenste maximaal aantal autominuten en wordt de herkomst van het beoogde bezoek weergegeven in geografische cirkels. Dat is op zichzelf opmerkelijk, want Nederlanders zijn nauwelijks bekend met de effecten van grootschalige leisure. Behalve de herkomst van doelgroepen zijn andere bepalende factoren voor grootschalige vormen van leisure van belang, zoals draagvlak (nu en later), de kwaliteit van de locatie en het profiel van de stad of omgeving waar de voorziening is bedacht.
De huidige perifere leisure-initiatieven zijn vaak van bovenaf gestuurd: ze blijken het initiatief van projectontwikkelaars en/of kapitaalkrachtige (buitenlandse) ondernemingen die weinig thuis zijn in onze cultuur en gedragscodes. Toch beoordelen zij het
economisch functioneren van een bepaalde gemeente en haar (verzorgende) functies.
Je zou zeggen dat grootschalige leisure, vanwege de grote bezoekersaantallen die hiervoor nodig zijn, slechts voor de grotere gemeenten zijn weggelegd. Toch hoeft leisure niet per definitie synoniem te zijn voor grootschalig: leisure valt op maat te maken. Indien de eigen kenmerken en het onderscheidend vermogen voorop staan, kunnen leisureprojecten een belangrijke bijdrage leveren aan de aantrekkingskracht en het economisch functioneren van een stad of regio. Leisure op perifere locaties brengt ons naar een ander soort vrijetijdsgedrag. Ze is in feite een nieuwe manier van uitgaan, waarbij het doelgerichte en comfortabele ontspannen meer centraal komt te staan, terwijl de omgeving (de gezelligheid van een historische stadskern) niet meer belangrijk is. We willen efficint recreren, runstop-ontspannen, in plaats van eerst het stadscentrum moeten binnenrijden, in files verzeild raken en zoeken naar onvindbare en dure parkeerplaatsen. In tijden van vluchtigheid en auto-afhankelijkheid heeft runstop-ontspannen een grote toekomst.
