Felle kleuren, zitzakken en loungehoeken doen inmiddels hun intrede om inspiratieloze panden op te fleuren. Ruimten worden in toenemende mate ingericht om creativiteit te bevorderen, terwijl we daar maar weinig over weten. Onderzoekers hebben de invloed van kleur en muziek op creativiteit bestudeerd, maar over een integrale benadering tasten we nog in het duister. Dat werken ook anders kan, blijkt in toenemende mate rondom verschillende initiatieven op het gebied van ‘het nieuwe werken’1 waarbij vooral kenniswerkers en creatieve beroepen op zoek zijn naar nieuwe, betere manieren om het werk in te richten. Het gaat daarbij vooral om vernieuwing van de fysieke werkruimte en de organisatie van wisselende (virtuele) teams.
Mensen zitten door wifi en laptop niet langer vast aan de kantoortuin en kunnen overal werken. Met GoogleDocs, Sharepoint en wiki’s is het niet meer nodig om fysiek bij elkaar te zitten om samen te werken. Veel mensen werken door het nieuwe werken al op een (vrij)dag thuis, maar ook steeds meer in koffiecorners of waar maar wifi beschikbaar is. Zzp-ers ontdekken dat de muren thuis al snel op je afkomen en zoeken naar flexibele locaties die voldoen aan hun behoeften om te werken, maar ook om te netwerken. Urban Spaces, gehuisvest in het creatieve verzamelgebouw DuintjerCS te Amsterdam, biedt naast flexibele vergader- en kantoorruimtes, koffie en lunch ook ruimte om andere flexwerkers te kunnen ontmoeten.
Door uitwisseling met andere professionals doe je nieuwe ideeën en inspiratie op, waardoor je met meer plezier werkt en productiever bent. Dat is ook de gedachte van een ander initiatief: GuerrillaDesk van Green Desk. Binnen een uur wordt een leegstaande locatie, zoals een loods, omgevormd naar een inspirerende werkplek voor professionals uit verschillende disciplines om voor één dag samen op een speciale locatie te werken: vernieuwende oplossingen en ideeën kunnen spontaan ontstaan. Aan het eind wordt alles weer afgebroken.
Tegenwoordig ben je namelijk niet meer wat je weet, maar wat je deelt. En hoewel sociale netwerksites het delen van kennis vanaf je zolderkamer een stuk makkelijker hebben gemaakt, blijft het fysieke netwerken voor ons sociale dieren een belangrijke factor om inspiratie op te doen, ideeën uit te wisselen of samenwerking aan te gaan. Dit bleek ook uit de werkconferentie omtrent huisvesting en werkplekken voor creatieven die Xpert CMKB (onderdeel van de Hogeschool voor de Kunsten Utrecht) begin april op basis van eerder uitgevoerd onderzoek organiseerde. Juist het bij elkaar brengen van disciplines die op het eerste gezicht niet op elkaar lijken, kan volgens aanwezigen tot een mooie kruisbestuiving leiden.
Dat behoefte en aanbod van werkplekken niet altijd aansluit, bleek in het afsluitend debat. ‘Waar projectontwikkelaars vooral geïnteresseerd waren in het verhuren van vierkante meters, bleken potentiële huurders daar niet altijd direct behoefte aan te hebben,’ aldus Roger ter Heide, kwartiermaker Oliemolenkwartier Amersfoort. e conferentie werd aan de ene kant georganiseerd omdat er in en om Utrecht kort achter elkaar verschillende initiatieven voor nieuwe werkplekken voor creatief ondernemers uit de grond schieten, maar niet van elkaars bestaan op de hoogte waren. En aan de andere kant om te stimuleren dat verschillende aanbieders en vragers van werkplekken elkaar ontmoeten om samen nieuwe vormen van werkplekken te verzinnen die passen bij de behoeften. Zo kon je aan de ene werktafel meedenken over het aantrekken van creatieve ondernemers naar de wijk Kanaleneiland, en aan een andere werktafel over de invulling van een binnenkort te restaureren pand van het Jongerius Complex aan het Merwedekanaal. Want, zo is de gedachte, alleen samen kun je creatieve plekken verzinnen: door uitwisseling met projectontwikkelaar, gemeente èn de gebruiker.
Auteur: Tekst: Isjah Koppejan Isjah Koppejan is de afgelopen tien jaar werkzaam op het snijvlak van kunst en economie. Momenteel is zij onder andere werkzaam als projectleider Onderzoek & Innovatie aan de Hogeschool voor de Kunsten Utrecht voor Xpert CMKB.(isjah.koppejan@ke.hku.nl)
