Tijdens de drukbezochte middag in de Rotterdamse bibliotheek op 27 maart jl. werden workshops gegeven om programmeurs, organisatoren en ambtenaren handvaten te geven voor educatie bij festivals. De themas continuteit, volwasseneneducatie en financiering werden grondig tegen het licht gehouden. Onderwerpen die tegelijkertijd ook de valkuilen van festivaleducatie weergeven. Want hoe kun je een educatiebeleid op touw zetten wanneer je slechts tweejaarlijks programmeert? Wat kun je doen voor volwassenen, zonder dat je in herhaling van de gebruikelijke lezingenreeks vervalt? En hoe kom je aan voldoende geld?
Elk onderwerp werd ingeleid met een best practice: Het Yo! Opera Festival in Utrecht bijvoorbeeld. Yo! Opera besteedt veel tijd aan contacten met scholen. Niet vlak voor het festival begint, maar het gehele jaar door. Doordat ons festival maar eens in de twee jaar plaatsvindt, waren wij in het verleden telkens weer terug bij af met het opbouwen van contacten met scholen. Tegenwoordig gaan wij duurzame relaties aan en investeren we in creatieve partnerschappen met scholen. Een inspanning die zowel in de diepte als in de breedte haar vruchten afwerpt, vertelt zakelijk leider Saskia van de Ree. Duurzame contacten aangaan met docenten en scholieren blijkt een belangrijke voorwaarde te zijn voor de continuteit in de educatieprogrammas. Ook het Groningse festival Jonge Harten zorgt voor nauwe banden met scholen. De ervaring van Jonge Harten is dat vooral enthousiaste docenten een schakel vormen in dit proces. Zo hebben zij een docentenklankbordgroep in het leven geroepen, omdat de docent immers de ingang naar de jongere vormt.
Los van het maatschappelijke belang is educatie vooral ook een goed marketingmiddel, vindt Noordman: Ook door educatie kun je als festival het publiek aan je binden en niet alleen door de atmosfeer.
Daarnaast ziet hij nog een gat in de markt als het om volwasseneneducatie gaat. Hoewel ieder zichzelf respecterend festival wel een randprogrammering heeft met lezingen worden er nog maar weinig andere educatie-middelen voor deze doelgroep ingezet. Volwasseneneducatie staat feitelijk nog in de kinderschoenen. Een veelbelovend voorbeeld vindt Noordman het project Age on Stage van Kunst en Cultuur Gelderland. Hierbij worden zestig plussers gecoached door professionele musici. Vanuit de meester-leerling gedachte begeleiden professionals uit de muziek, zoals dirigent Hans Wijnberg, de senioren met het neerzetten van een goede performance. Op het festival dat deze concoursen afsluit, staan de ouderen dus zlf centraal. Een booming business, aldus Noordman.
Ook op het vlak van financiering viel tijdens de expertmeeting veel te leren. Zo werd duidelijk dat het overheidsbeleid verschuift van het creren van aanbod bij steunfuncties naar het stimuleren van de vraag bij de scholen. De geldstroom zal daardoor direct door scholen te besteden zijn. Festivals kunnen op dit gegeven inspelen door op tijd hun banden aan te halen met docenten. Iets waar Yo! Opera en Jonge Harten zich gelukkig niet meer druk om hoeven maken.
In november organiseert Adviesbureau Cultuur- toerisme een vervolg op dit expertatelier, waarna er een publicatie over educatie en festivals verschijnt.
