Pokémon Go en cultureel erfgoed

Door Pokémon Go kennen onze kinderen de sculpturen in onze buurt bij naam en hebben ze ook in andere steden veel interessante objecten ontdekt. Want wat veel mensen niet weten is dat het spel gebruik maakt van een database met informatie en foto’s van meer dan vijf miljoen gebouwen, kunstwerken en andere culturele objecten van over de hele wereld. Doordat de objecten in het spel een functie hebben, komt een breed publiek spelenderwijs in contact met cultureel erfgoed. Dat roept de vraag op hoe deze community-mechanismen werken en hoe we ze kunnen benutten.

Het fenomeen van communities is zeker niet nieuw. Van de oude gilden tot groepen op LinkedIn: mensen komen samen rond gemeenschappelijke interesses en doelen. Combineer dit met individuen die bereid zijn om tijd en energie te investeren in het groepsproces en je hebt een community. Opvallend daarbij is het ‘1:9:90’-patroon dat steeds terug te vinden is (zie figuur 1). De kern van de community bestaat uit 1% van de leden. Deze mensen organiseren nieuwe activiteiten, bepalen de richting van de community en houden het groepsproces gaande. Om deze kern zit een ring van actieve leden (9% van het geheel): mensen die bijdragen, zich actief mengen in discussies, zorgen dat de community levendig is. De buitenste schil is de 90% die vooral als publiek aanwezig is, maar door haar aanwezigheid wel zorgt voor volume en voor motivatie bij de actieve leden.

Participatie

Een belangrijk mechanisme in succesvolle communities is dat leden kunnen doorgroeien naar de kern. Mensen uit de buitenste schil observeren hoe de community werkt, waarna ze ervaring opdoen met het leveren van bijdragen, een actievere rol gaan spelen en meer verantwoordelijkheid krijgen. Zo mag alleen de 9% in Pokémon Go nieuwe objecten aandragen om in de database op te nemen, terwijl de 1% de uiteindelijke beslissing neemt. Zo waarborgt de community de kwaliteit van inzendingen.

Maar voordat je direct je eigen community gaat vormen: een succesvolle community opbouwen kost veel tijd en energie. Het is dus zeker geen snelle manier om een breed publiek te betrekken. Wij zien vaak dat organisaties die een community beginnen, bijvoorbeeld om de interactie met hun doelgroep aan te gaan, toch weer de usual suspects bereiken. Met als resultaat dat de community snel doodbloedt. Het is daarom verstandig om te kijken of er al bestaande communities zijn die passen bij jouw doel. Zeker als je bedoeling is om via een community je bereik te verbreden, en bijvoorbeeld nieuwe leeftijdsgroepen of sociaaleconomische groepen te bereiken. Vanuit die motivatie kan juist een spel-, hobby- of buurtcommunity interessant zijn.

Open de deur

Maar hoe vind je die communities? Ze liggen waarschijnlijk buiten je normale beeldveld. Ons advies is om jezelf vindbaar te maken door de deur te openen. Een goede manier om dat te doen is het delen van verhalen. Vertel over het object, de geschiedenis of een interessant weetje. Deel het op een poster, sociale media of je website. Zorg dat het een persoonlijk verhaal is, laat je passie zien! Zulke verhalen blijven hangen, verleiden mensen om op ontdekkingstocht te gaan en bieden een conversatiestarter voor verdere interactie.

Digitaal en fysiek

Een van de belangrijkste lessen die Pokémon Go ons leert is dat digitaal en fysiek elkaar kunnen versterken. Naast het digitale spel dat zich deels in de fysieke wereld afspeelt, is er een maandelijkse communitydag: een dag waarop lokale communityleden samen opdrachten uitvoeren in het spel. Hierbij loopt men samen door een park of buurt. Dit versterkt onderlinge banden, zowel in het spel als in het echt. Ook in zakelijke settings zien we dit. Fysieke bijeenkomsten van een community zijn essentieel om banden op te bouwen en zaken gedaan te krijgen. Maar digitale omgevingen helpen om tussentijds de participatie binnen de community in stand te houden.

Communities kunnen een krachtig middel zijn voor interactie met een brede groep. Maar het opbouwen van een nieuwe community kost veel tijd en energie. Het is daarom vaak verstandiger de kracht van een bestaande community te benutten. Open de deur naar de community door je verhaal te vertellen, en maak het eenvoudig voor mensen om contact met je op te nemen. Daarbij laat het voorbeeld van Pokémon Go zien hoe digitaal en fysiek elkaar versterken.