Na een definitieve afspraak met de AIVD maak ik me op voor mijn undercover klus bij het kabinet van premier Wilders. De afspraak kent geen ander schriftelijk ‘bewijs’ dan een bankafschrift dat aangeeft dat ik een aanzienlijk bedrag heb ontvangen vanwege een belastingvrije prijs van een mij totaal onbekende loterij. De opdracht is duidelijk: zorg dat Wilders als PVV-premier kunstenaars niet te rigoureus als irrelevant beschouwt. Een bijna onmogelijke opdracht maar dat was juist de reden dat ze mij hebben benaderd. Niet zonder meer, want mijn eerste taak is mijn zogenaamde geloof in het noodzakelijke bestaan van een culturele elite publiekelijk afzweren in ruil voor een populistisch adoratie van gewone mensen.
Via een bevriende stagiair bij de Volkskrant wordt mijn nep-opiniestuk afgedrukt waarin ik een oud artikel van Wilders in diezelfde Volkskrant van een culturele dimensie voorzie, in een richting die hij voorstaat. De stagiair weet nog een paar mooie quotes van internet te plukken die weliswaar niet van mijzelf zijn maar toch aardig de ranzige sfeer weergeven. Mijn afkeer van links verklaar ik uit de teloorgang van de PvdA. Dat overtuigt.
Op mijn vraag waarom de AIVD – met als hoogste baas Wilders zelf – zo nodig de eigen premier cultureel in de gaten moet houden, antwoordt mijn contactpersoon dat je in de Nederlandse polderverhoudingen altijd aan de volgende coalitie moet denken, waarbij in het heden niet al te grote schade moet worden aangericht. Schade aan de culturele sector moet om die reden binnen de perken blijven. Ook verzekerde deze persoon mij dat Wilders en zijn ministers hier niets van komen te weten aangezien de uitvoerende dienst undercover functioneert bij de afdeling AI (anti-Islamisering).
Het regeerakkoord dat de PVV heeft gesloten met een paar afscheidingen van bestaande fracties om een Kamermeerderheid te kunnen realiseren, bevat op het gebied van cultuur een herhaling van het gedoogakkoord van VVD, CDA en PVV uit 2010. Opnieuw miljoenen bezuinigingen waarbij het ook dit keer niet zo moeilijk is om bijvoorbeeld musea en topinstellingen uit de wind te houden. Lastiger is het wat de hernieuwde aanval op kunstenaars betreft. Letterlijk zegt het akkoord “Zogenaamde kunstenaars die zich schuil hielden in de grote stromen van vluchtelingen van 2015 worden zonder pardon en rechterlijke tussenkomst teruggestuurd naar het land van herkomst.” En ook: “Het ‘minder, minder, minder’ zal in de eerste fase werkloze Marokkaanse kunstenaars betreffen die een verplichte omscholing dienen te ondergaan.” In de samenleving zelf is nagenoeg geen brede protestbeweging hiertegen ontstaan, hetgeen mijn werk bemoeilijkt. Ik moet heel goed oppassen dat Wilders geen argwaan krijgt.
De sleutel van mijn operaties vind ik in het woord ‘sociale relevantie’. Het begrip ‘maatschappelijke relevantie’ kan ik niet hanteren want dit is teveel gebruikt in het nu verdachte beleidsjargon. Met ‘sociale relevantie’ weet ik van lieverlee het vertrouwen van het PVV-kabinet te winnen. Immers tot op heden waren kunstenaars nauwelijks sociaal relevant. Met dit valse vooroordeel wist ik in eerste instantie te bereiken dat de aanval op ‘de’ kunstenaar kon worden afgeslagen. Blijft over de discriminatie van kunstenaars met een niet-witte achtergrond. De undercover dienst van de AIVD werkt aan het idee om een busje met Marokkaanse kunstenaars te laten verongelukken in de buurt van Gibraltar. Met één klap zou de stemming bij het publiek omslaan – het-Bodrum-jongetje-effect – en een brede afkeer van de discriminerende politiek ten aanzien van kunstenaars een feit zijn. Immers alle kunstenaars zijn nu sociaal relevant.
—–
Mededeling van de uitgever: Dit artikel verschijnt in het themanummer over Burgerschap en Maatschappelijk Rendement. Dit nummer werd speciaal samengesteld in aanloop naar de start van de opleiding MBA Cultuur, Erfgoed en Burgerschap. MMNieuws is mediapartner en publiceert over deze top-opleiding. Download de folder hier!
