Waarom nu een congres over schaalvergroting ?
We zien al een tijd in onze sector een ontwikkeling waarin schaalvergroting een heel belangrijke rol speelt. Dat heeft natuurlijk rechtstreeks te maken met de enorme concurrentiestrijd om de gunst van de bezoekers en hun besteedbare vrijetijd. Als de concurrentie heviger wordt, kunnen bedrijven en instellingen alleen maar overleven als ze genoeg volume hebben, of kleinschalig in een heel specifieke niche van de markt opereren. Aan de ene kant zie je nu de schaalvergroting en internationalisering kijk bijvoorbeeld naar de overnamegolf van attractieparken van de afgelopen jaren. Aan de andere kant zie je kleinschalige initiatieven die het zoeken in de wens van het publiek naar echte inhoud, emotie en authenticiteit.
Vinden die veranderingen plaats binnen de hele vrijetijdssector?
Ja, je ziet de hele sector een enorme professionaliserings-inhaalslag maken. Van pappa-mamma bedrijfjes naar goed geleide organisaties met steeds beter opgeleid personeel. Toerisme, recreatie en cultuur staan ook bij bijna iedere gemeente als speerpunt van beleid genoteerd. Er is een enorme groei van het aanbod en van de vraag. Bioscopen worden multiplexen, sportcentra worden urban sports destinations, aan de rand van vele steden verschijnen multifunctionele leisure centra met ijsbanen, zwembaden, skihallen, kart- en bowlingbanen en kinderspeelparadijzen. Er zijn nog maar vijf grote toonaangevende touroperators na een enorme fusiegolf, maar ook in bij de brancheverenigingen zie je steeds verdergaande samenwerking en fusies. Die schaalvergroting heeft natuurlijk voordelen, omdat de diverse sectoren heel goed nadenken over hoe samenwerking realiseerbaar is. Zo zijn de musea op een heel goede en creatieve manier in ketens gaan samenwerken. Maar schaalvergroting brengt ook nadelen met zich mee. We hebben het voorbeeld van Miracle Planet al gezien en er zullen er nog wel enkele volgen. Zowel in de profit- als in de non-profitsector richt men zich steeds minder op het bouwen alleen, en steeds meer op de wijze van exploiteren. Kortom: kennisuitwisseling tussen de markt, de wetenschap en de overheid op dit VVS-congres is heel belangrijk en noodzakelijk om de goede ontwikkelingen in gang te zetten.
Waarom verdient dit onderwerp zoveel aandacht?
De vrijetijdssector is van enorm economisch belang geworden. Er gaat jaarlijks meer dan 55 miljard gulden in om en er zijn inmiddels zon 325.000 mensen werkzaam. Dat is meer dan in de totale agrarische sector! In wetenschappelijke kring waren de VVS-congressen al jaren een must . Maar juist vanwege de enorme professionalisering die plaatsvindt binnen de hele vrijetijdssector is het belangrijk dat zowel de overheid alsook het culturele, toeristische en recreatieve bedrijfsleven aanwezig zijn. Het gaat immers altijd om die samenwerking tussen wetenschap, overheid en bedrijfsleven.
Er zijn workshops over de ontwikkeling van sport en fitness, over vrijetijdsvoorzieningen in grote steden, over de groei van film in Nederland, zowel bij de multiplexen als de grote populariteit van de filmhuizen, over vrijetijdsaanpak in de wijken, de media, de horeca en natuurlijk over de schaal van cultuur in Nederland. Er is voor iedereen heel veel te leren en te netwerken. En de locatie, Now & Wow in Rotterdam, is niet alleen uitzonderlijk, maar ook toonaangevend, niet in de laatste plaats door de zeer spectaculaire feesten die daar regelmatig worden georganiseerd.
Zijn er ook tegenbewegingen en heb je daar voorbeelden van?
Geen actie zonder reactie, dat zal op dit congres ook heel duidelijk aan de orde komen. Wij zijn blij dat professor Rooijakkers, hoogleraar Antropologie van Nederland aan de UvA, aandacht zal besteden aan de schaalverkleining. De markt vraagt immers ook om herontdekking van de openhaardherbergen, de populariteit van de oases van rust in natuurgebieden in Limburg, en het kamperen bij de boer. En natuurlijk het zoeken van het publiek naar authenticiteit en echte inhoud. Voor de een is het een ultieme kick om dertien steden in tien dagen te bezoeken, voor een ander is het toppunt van recreatie nog steeds om op een warme zomeravond te liggen staren naar de sterrenhemel.
7 november is voor wetenschappers, studenten, wethouders, ambtenaren, vertegenwoordigers van het toeristisch-recreatief bedrijfsleven en de horeca, culturele beleidsmakers en medewerkers, vertegenwoordigers van de brancheorganisaties, adviseurs en ieder ander die werkzaam is of wil zijn in de vrijetijdsindustrie een dag om absoluut vrij te houden.
