De SCP-publicatie De virtuele cultuurbezoeker geeft inzicht in de omvang en de samenstelling van het digitale publiek, zijn beleving en wensen. Per culturele sector is in kaart gebracht in hoeverre Nederlanders internet gebruiken voor raadplegen en verspreiden van informatie, voor communicatie, voor vermaak of inhoudelijke verdieping en voor het bestellen en betalen van culturele producten en diensten.
Praktische informatie zoeken
In de erfgoed- en kunstensector maakte het internet eerst opgang als informatiemedium. Vooral voor praktische informatie (zoals openingstijden en bereikbaarheid) en het beantwoorden van bondige vragen bleek internet handig. Het zoeken naar erfgoedinformatie gebeurt hoofdzakelijk via zoekmachines, terwijl erfgoedportals en erfgoedwebsites bij de start van een zoekactie veel minder worden geraadpleegd. Internet werd al snel na boeken/tijdschriften en radio/tv het belangrijkste medium om zich over cultureel erfgoed te informeren. Voor het zoeken naar informatie over podia wordt internet inmiddels evenveel of vaker gebruikt dan de massamedia. De ontwikkeling van het internetgebruik contrasteert met veranderingen in het gebruik van andere media. De oude media verloren veelal terrein als informatiebron, terwijl internet juist steeds meer wordt geraadpleegd. Iedereen die zich via internet informeert gebruikt daarvoor ook nog een ander medium. Deels lijkt internetgebruik een vervanging voor andere media, maar daarmee bereikt het nog geen nieuw erfgoedpubliek.
Kijken naar inhoud
Naast praktische informatie over culturele instellingen kunnen genteresseerden op internet steeds meer inhoudelijke informatie raadplegen. In de eerste plaats gaat het dan om geschreven informatie, maar steeds vaker is op internet beeldmateriaal te bekijken, stilstaand en bewegend. Mede door de verspreiding van breedbandinternet en de groei van inhoudelijke naast praktische informatie op het web is het bekijken van beeld- en geluidmateriaal in opkomst. Door deze mogelijkheden neemt de duur van het culturele internetgebruik toe. Online wordt al veel tijd doorgebracht met het luisteren naar muziek, het bekijken van filmpjes en het spelen van games. Dat legt meer beslag op tijd dan een zoektocht naar specifieke informatie.
Virtuele gemeenschappen
Communicatie en de vorming van communitys komt regelmatig voor bij populaire cultuur, en veel minder bij cultureel erfgoed en traditionele kunsten. Ook het zelf toevoegen van informatie (creatie ofwel user generated content) in de vorm van beeld- en geluidmateriaal is veelal geconcentreerd rond populaire muziek en zelfgemaakte filmpjes. Niet alleen internetgebruikers wisselen muziek via internet uit, ook muzikanten doen dat. Ze bieden (trailers van) hun muziek op het internet aan of presenteren zich daar. MySpace is op dit moment daarvoor de meest populaire website, waar een groot aantal gebruikers onder meer weblogs en profielen bijhoudt.
e-kunsthandel
Hoewel e-commerce onder particulieren inmiddels goed op gang is gekomen volgt het online bestellen en betalen van kaartjes en culturele producten maar moeizaam. Grotendeels heeft dit te maken met een beperkt aanbod. Op het terrein van beeldende kunsten zijn echter al wel enkele goed lopende initiatieven op gang gekomen. Onderzoek van Van Houwelingen (2008) naar online kunstkopers laat zien dat liefhebbers niet alleen in grote getale bereid zijn om zich online te orinteren, maar ook om al dan niet op proef online kunstwerken te bestellen. Daarbij vormt voor twee derde van de ondervraagde cultuurliefhebbers het online betalen geen belemmering. Potentile klanten hechten daarbij sterk aan snelheid, gebruiksvriendelijkheid en duidelijkheid.
