Op vrijdag 15 januari j.l. vond de eindpresen-tatie plaats van Theatermarketing 2.0 in de Balie in Amsterdam. Dertig marketeers presenteerden er hun cases en hun visie op de toekomst van marketing binnen de podiumkunsten voor een publiek van meer dan honderd marketeers, zakelijk leiders van gezelschappen, theaterdirecteuren en vertegenwoordigers van koepelorganisaties. De bijeenkomst was de afsluiting van de leergang Theatermarketing 2.0 die de marketeers in het afgelopen half jaar volgden – een leergang, opgezet door Bureau Promotie Podiumkunsten, in samenwerking met de Nederlandse podia, de producerende instellingen en de ondersteunende marketing/promotieorganisaties binnen de podiumkunsten (naast BPP het Nederlands Uitbureau en Theater Instituut Nederland (TIN). Als concreet resultaat liggen er nu vier uit-gewerkte cases:
Case 1: 2.0-campagne jeugdvoorstelling; Het Oneindige Verhaal van Het Laagland
Case 2: 2.0-campagne voor volwassenen voorstelling Verre Vrienden van Het NT
Case 3: generieke 2.0-campagne voor jongeren
Case 4: generieke 2.0-campagne voor volwassenen
MMNieuws was benieuwd naar de ervaringen van de deelnemers aan de leergang en legde een tiental van hen enkele vragen voor.Welke mogelijkheden ziet u in het Theatermarketing 2.0 traject voor uw eigen organisatie?
Zijn de uitkomsten van de bijeenkomst in uw managementteam besproken?
Welk belang hecht u aan dit initiatief?
Bent u van plan dit beleidsmatig in te zetten binnen uw organisatie, en zo ja, bent u dan van plan hiervoor middelen (financieel, menskracht) te reserveren?
De antwoorden (dank!) kwamen van: Bas van Donselaar (manager marketing en verkoop NedPho), Marco van Es (staffunctionaris marketing en communicatie Het Gelders Orkest), Lot Falkenburg (Hoofd Marketing Castellum BV, Alphen aan den Rijn), Mare de Groot (zakelijk directeur Stichting Het Laagland), Ruben Israël (hoofd communicatie, marketing & educatie Rotterdamse Schouwburg), Nicolien Luttels (zakelijk leider Orkater), Anja Overhoff (directeur Den Haag Marketing), Frank Slijpen (Hoofd Marketing Verkadefabriek ’s-Hertogenbosch), Kiki Stoffels (hoofd communicatie theater Frascati) en Anja Tuit (Hoofd Marketing Goudse Schouwburg).
Niet iedereen van de bovengenoemden heeft deelgenomen aan het Theatermarketing 2.0 traject. De presentatie op 15 januari bood ook diegenen die alleen op die dag aanwezig waren een goed beeld van de mogelijkheden die Theatermarketing 2.0 biedt. Alle ondervraagden onderkennen het belang van ‘nieuwe marketing’ en zien daarin een zeer geschikte mogelijkheid om meer direct met het publiek in contact te komen en de betrokkenheid van dat publiek met het theater of podium te vergroten. Over het traject zelf zegt een van de deelnemers: ‘Het heeft helder gemaakt dat er ontzettend veel nieuwe mogelijkheden zijn op het gebied van het benaderen van je doelgroep. Wij werkten altijd vanuit de voorstelling en koppelden hier bezoekers aan. Nu wordt het steeds meer zaak om je bezoekers (beter/ persoonlijker) te leren kennen zodat je hen kunt adviseren over voorstellingen.’Op de presentatie werd verder duidelijk dat de wil om het roer om te gooien bij de aanwezigen sterk aanwezig is.
‘Tijdens de presentaties in De Balie merkte ik, dat er bij iedereen een geweldige energie heerste, een drive om gezamenlijk iets te veranderen. Die positieve wil tot verandering vond ik een verademing.’ Opvallend was verder de waardering voor het gegeven dat gezelschappen en podia via het traject en de presentatie werden gewezen op mogelijkheden voor samenwerking: ‘Het is vooral belangrijk dat gezelschappen en schouwburgen om tafel zijn gaan zitten en dat er buiten de reguliere kaders wordt gedacht.’ En: ‘Het is een goed initiatief, want dankzij de intensieve samenwerking is er meer begrip gekomen voor de manier hoe podia en gezelschappen werken en denken. Ook is het bijzonder prettig om elkaar persoonlijk te leren kennen. Het maakt het gemakkelijker om eens samen te overleggen of een stap naar een eventuele samenwerking te maken.’ Uiteraard waren er ook wat twijfels, met name over de hoeveelheid tijd en geld die er in dit soort ‘nieuwe’ marketingcampagnes gaat zitten. Gebrek aan tijd en een klein beschikbaar budget kunnen met name voor kleinere organisaties of podia een probleem vormen. Een reactie: ‘Ik vond het jammer dat er geen cijfers gekoppeld werden aan uitkomsten van het traject. Het lijkt me van groot belang te weten wat een campagne kost en dat de marketeers er ook over nadenken op welke manier het haalbaar wordt een plan uit te kunnen voeren.’
Goed initiatief
Toch klinkt er alom lof voor dit nieuwe initiatief. Enkele reacties:‘Ik hecht veel belang aan dit initiatief. Wat je met Web 2.0 ziet, is dat het belang van de verheven recensent veel minder belangrijk wordt en dat iedereen een mening heeft, die er ook steeds meer toe gaat doen. Mond-tot-mondreclame lijkt steeds belangrijker te worden en het is handig om daar als theater een steentje in bij te dragen, al was het alleen maar om te luisteren naar wat de bezoeker wil en wat de bezoeker vindt van de voorstellingen en randzaken bij deze voorstellingen die wij hen voorschotelen. Sleutelzin: voelt de bezoeker zich betrokken bij ons theater? Sleutelwoord tijdens deze bijeenkomst was de B van Beleving, maar die zou je ook evengoed de B van Betrokkenheid kunnen noemen, en dat is naar mijn mening sinds jaar en dag van cruciaal belang bij de werving van je publiek: betrek ze bij wat je hen te bieden hebt, laat ze meedoen, maak hen deelgenoot, vind je publiek niet alleen, maar bind ze!’
Het is een goed initiatief, want dankzij de intensieve samenwerking is er meer begrip gekomen voor de manier hoe podia en gezelschappen werken en denken. Ook is het bijzonder prettig om elkaar persoonlijk te leren kennen. Het maakt het gemakkelijker om eens samen te overleggen of een stap naar een eventuele samenwerking te maken. Daarnaast is het belangrijk om op de hoogte te blijven van alle nieuwe ontwikkelingen op het gebied van marketing en communicatie. Zonder deze leergangen is het veel moeilijker om hierin volledig up to date te blijven.
’‘Een belangrijk initiatief, omdat het laat zien dat er in de cultuur en de podiumkunsten, naast de wens om fantastische voorstellingen en concerten op de podia te brengen, ook inventiviteit en creativiteit is om deze aan het publiek aan te bieden.’
Grote reikwijdte
Interessant is ook dat de ondervraagden goed zien wat de reikwijdte van marketing 2.0 kan zijn en wat dat aan consequenties met zich meebrengt, zowel voor de eigen organisatie als voor de relatie met het publiek, en zelfs voor de manier waarop de cultuur zich verhoudt tot maatschappelijke kwesties:
‘Dit is de eerste keer dat marketeers van theaters, gezelschappen en impresariaten zo nauw samenwerken. Dat is van groot belang, omdat het voor iedereen duidelijk is, dat er grote veranderingen – lees: bezuinigingen – op stapel staan in de culturele sector. Alleen door goede samenwerking kunnen we de bedreigingen omvormen tot kansen en kunnen we ervoor zorgen dat de kennis over theatermarketing vergroot en beter gedeeld wordt.’
‘De combinatie van digitale ontwikkelingen én de recessie vraagt met klem om een herpositionering van ieders marketing-strategie.
’‘Dit is een initiatief van groot belang. Marketing is één van de instrumenten voor het vergroten van het draagvlak in de samenleving en een antwoord op de gevolgen van de economische crisis.’‘
De gelaagdheid en de complexiteit van dergelijke campagnes vergt echter wel een andere manier van werken en dwingt enorm tot het maken van keuzes.
’‘In de podiumkunsten staan communicatie en ontmoetingen met publiek voorop. Doordat er inmiddels vormen van communicatie zijn waarbij het publiek gewend is om een veel actievere rol te spelen, is de verhouding tussen ons en het publiek veranderd. Dat stelt niet alleen eisen aan de inventiviteit van de afdeling marketing en het marketingbeleid: eigenlijk heeft de hele organisatie daarmee te maken.’
En de directies?
Meer en meer podia en gezelschappen zien dus het belang in van de ‘nieuwe marketing’ methoden. Het merendeel van de ondervraagden hebben de resultaten van de leergang en de presentatie in hun managementteam aan de orde gesteld en en zeggen van plan te zijn marketing 2.0 methoden in te zetten voor hun eigen organisatie. Het gaat daarbij echter in eerste instantie vooral om menskracht; er zijn nog niet veel organisaties die er ook in slagen of geslaagd zijn daarvoor de nodige financiële middelen vrij te maken. Dat betekent dus dat veel marketeers theatermarketing 2.0 er gewoon ‘bij’ moeten doen. Het is dus nog niet allemaal rozegeur en maneschijn, zoals blijkt uit een van de antwoorden op de vraag of er nog suggesties zijn:
‘Het gaat niet alleen om nieuw beleid of extra activiteiten. maar om een cultuuromslag. Meer samenwerken tussen podia en producenten en op een andere manier publiciteit maken. Dat wordt volgens mij nog onderschat en daarom is het van belang dat ook directies zich hierin verdiepen.’
