Wikipediauto
De open source auto C,mm,n is een van de voorbeelden van creatieve innovatie die in de publicatie In het landschap van creatieve innovatie genoemd worden. Centrale vraag in deze publicatie is: hoe kunnen creatieve processen en de creatieve sector een rol spelen bij innovatie? De kennis over de waarde en de toepassing van creatieve processen is volgens de schrijvers matig te noemen. Zij bundelen een aantal perspectieven die inspirerend kunnen zijn voor iedereen die zich buigt over de meerwaarde van creatieve processen voor innovatie. De auteurs leggen een verband tussen creatieve communities en innovatie. Gezamenlijke creativiteit heeft in de huidige informatiesamenleving een nieuwe context gekregen. Een belangrijke denker en voorstander van de volledige democratisering van dit fenomeen is Charles Leadbeater. Zijn boek We-think: the power of mass creativity verscheen in maart 2008 pas in druk na een lange periode van ontwikkeling, waarbij een draft van de eerste 11 hoofdstukken online te lezen was. Deze draft werd duizenden keren gedownload en honderden mensen gaven er een reacties op. Leadbeater gebruikte dat commentaar voor het aanpassen van de tekst voor de drukversie. Citaten uit Leadbeaters boek komen regelmatig voor in In het nieuwe landschap van creatieve innovatie voor. Leadbeater ziet het internet niet alleen als publicatieplatform, maar ook als platform voor massacreativiteit en massa-innovatie. Een platform dat meer mensen dan voorheen de gelegenheid geeft om te participeren door ideeën, zienswijzen en informatie toe te voegen. Deze collectieve creativiteit biedt veel aanknopingspunten voor creatieve innovatie.
Helikopterview
Wat betreft het concept ‘collaboratieve creativiteit’ worden zeven denkkaders genoemd die de lezer prikkelen. Helaas worden deze kaders niet uitgewerkt. Zo spreken de schrijvers over open participatie. Dit staat voor de bereidheid van alle partijen zich over te geven aan de participatieve processen en de open vorm van organisatie en kennisuitwisseling. De lessons learned met betrekking tot de ontwikkeling van de C,mm,n lijken aan te geven dat dat lastig is. Een stimulans is nodig en betrokkenheid moet worden gecreëerd. Dit is overigens ook een van de redenen dat iemand als Shelley Bernstein (zie de rubriek MAW in dit nummer) pleit voor het aanstellen van een community manager bij culturele instellingen. In het nieuwe landschap van creatieve innovatie bevat verschillende concepten en biedt daarmee niet alleen een verkenning van een nieuw landschap, maar ook van een nieuw taalgebied. De auteurs spreken behalve over collaboratieve creativiteit ook over ‘betekenissamenleving’, ‘cultuur als motor’, ‘situation design’, ‘cross-overs’, ‘conversaties’ en ‘auteurschap’. Helaas blijft de publicatie daarmee in een helikopterview hangen en zoomt slechts beknopt in op de hoe de processen daadwerkelijk innovaties op zouden kunnen leveren. Dat maakt nieuwsgierig en doet hopen op een vervolg. Desondanks biedt de publicatie aanzetten tot nieuwe manieren van organiseren.
Hoewel het idee van creatieve innovatie betrekkelijk nieuw is, worden creativiteit en innovatie vaker gezien als een onafscheidelijk paar. Zo werd op 7 januari het Europees Jaar van Creativiteit en Innovatie 2009 officieel geopend onder het motto ‘Bedenken. Creëren. Innoveren’. Het doel van het jaar is ondermeer om een gunstig klimaat te scheppen voor innovatie, flexibiliteit en aanpassingsvermogen om, in een snel veranderende wereld, mensen bewust te maken van het belang van creativiteit, innovatie en ondernemerschap voor de persoonlijke ontwikkeling en voor economische groei, aldus de Europese Commissie.
Dit jaar zullen we dus hopelijk worden overspoeld met nog meer voorbeelden van creatieve innovatie waar mensen samen kennis en inzichten delen, deze verbinden en ermee spelen om, onder de juiste condities, samen te werken aan nieuwe dingen en te creëren op grote schaal. Om Leadbeater nog maar eens te citeren.
