Het internetplatform zal per 1 januari 2006 online zijn met als dekking de provincie Utrecht. UtrechtYourWay omvat een modulair concept, zodat zelf een arrangement op maat samen te stellen is. Bellen is overbodig, met UtrechtYourWay is het boeken van een hotel of tafel in een restaurant binnen enkele klikken geregeld. Reserveringskosten of vooruitbetalingen zijn niet nodig. Elke bezoeker is bijzonder en ontvangt een speciale behandeling, een leuk cadeautje of een interessante korting. Iedereen die boekt, ontvangt hij bij het inchecken van het hotel een tas met toeristische informatie over Utrecht en een VIP-kaart. Deze geeft voordelen bij de verschillende deelnemers.
Surfen op websites van erfgoedinstellingen: een eenzame bezigheid
TNO Informatie- en Communicatietechno-
logie heeft in opdracht van Digitaal Erfgoed Nederland (DEN) een scorekaart ontwikkeld om de mate van toekomstgerichtheid van websites van erfgoedinstellingen te kunnen vaststellen en deze toegepast op de websites van tien erfgoedinstellingen. De resultaten van dit onderzoek zijn gepubliceerd in het TNO-rapport Verleden, heden en toekomst van het Digitale Erfgoed Nederland: Scorekaart voor toekomstvaste ontwikkeling van website.
En van de conclusies naar aanleiding van de analyse van een tiental websites van erfgoedinstellingen was dat surfen op websites van erfgoedinstellingen nog een eenzame bezigheid is.
Maatschappelijke trends en technologische ontwikkelingen zijn van belang bij het ontwikkelen van de online presentatie van culturele instellingen. DEN vond het belangrijk om te weten of culturele instellingen in staat zijn om rekening te houden met deze trends en of dat terug te zien is in de ontwikkeling van de websites. De omgeving van erfgoedinstellingen verandert voortdurend en stelt steeds nieuwe eisen aan de organisatie van de instellingen. Dit geldt ook voor de website, die als een belangrijk marketingkanaal kan worden beschouwd. Websites zullen dus continu in ontwikkeling moeten blijven, willen ze de aandacht van het publiek winnen en zich differentiren ten opzichte van andere partijen.
De scorekaart: 15 criteria
Bij de ontwikkeling van de scorekaart zijn sociaal-culturele, economische, politieke, technologische en demografische trends vertaald naar criteria waarmee de toekomstgerichtheid van websites van erfgoedinstellingen gevalueerd kan worden. De trends zijn geselecteerd uit het TNO rapport Onderweg naar overmorgen, een analyse van brede, maatschappelijke trends die in dit decennium van invloed zijn op de Nederlandse samenleving en op hoe deze er rond het jaar 2010 uit zal zien.
De scorekaart bestaat uit 15 criteria met behulp waarvan websites van erfgoedinstellingen op kwalitatieve wijze beoordeeld kunnen worden. Digitaal Erfgoed Nederland biedt de erfgoedinstellingen hiermee een handreiking bij het analyseren en verder ontwikkelen van het informatieaanbod op hun websites.
Voorbeelden van deze criteria zijn C2C interactie (Consumer-to-consumer interaction), Personalisatie en Ondersteuning van loyaliteitsprogrammas. Bij ieder criterium zijn specificaties opgenomen op basis waarvan kan worden bepaald of een website al dan niet aan het beschreven criterium voldoet.
Beoordeling van 10 websites
De scorekaart is toegepast op zowel de huidige website van een tiental instellingen (uit juni/juli 2005) als op de versie uit 1998 (of de eerstvolgend beschikbare in het internet archief). Het betreft de websites van de volgende instellingen: Centraal Bureau voor Genealogie, Cultuur Onder Dak Apeldoorn, Fonos, Gemeentearchief Amsterdam, Museon, Nationaal Archief, Naturalis, Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid, Tresoar en Van Gogh Museum. Hierbij is uitgegaan van de hoofdsite van de instelling. Eventuele projectsites, al dan niet opgericht in samenwerking met andere partners, zijn alleen bekeken indien de gebruiker hier vanuit de hoofdsite mee in aanraking komt.
Uit het toepassen van de scorekaart op de websites van deze instellingen blijkt dat de websites in een relatief kort tijdsbestek (varirend van 1 tot 8 jaar) enorm zijn verbeterd. De verbetering heeft betrekking op de hoeveelheid informatie die op de websites is te vinden, de mate waarin de collecties zijn ontsloten, de mogelijkheden voor interactie op de website, het aanspreken van diverse doelgroepen en het aanbod van entertainmentelementen. Was de website van de gemiddelde erfgoedinstelling eind jaren negentig niet meer dan een online reclamefolder; anno 2005 is het een interactief marketingkanaal in ontwikkeling waarmee erfgoedinstellingen (potentile) klanten (kunnen) enthousiasmeren, informeren, service verlenen, vermaken en tot aankoop stimuleren.
Is mijn website toekomstgericht?
Een paar resultaten uit het onderzoek. Het surfen op websites van erfgoedinstellingen blijkt nog een eenzame bezigheid te zijn. De mogelijkheden voor bezoekers om op websites van erfgoedinstellingen met elkaar te interacteren, zijn nog zeer beperkt. Als er al mogelijkheden zijn, dan hebben deze de vorm van een (discussie)forum. Synchrone interactiemogelijkheden zijn we nauwelijks tegengekomen.
Waar loyaliteitsprogrammas en personalisatie binnen B2C websites al vaak toegepast worden, blijken deze nog relatief onontgonnen gebied te zijn voor de beoordeelde websites. Hoewel verschillende van de geselecteerde instellingen beschikken over een loyaliteitsprogramma waarbij vrienden van de organisatie diverse voordelen genieten, bevatten de websites nauwelijks elementen die op deze loyale klanten zijn afgestemd.
De scorekaart kan erfgoedinstellingen een handreiking bieden bij het analyseren en verder ontwikkelen van hun websites. Er zijn twee belangrijke uitgangspunten om te kunnen bepalen welke criteria de meeste aandacht van een erfgoedinstelling verdienen. Ten eerste moet er een heldere omschrijving van de doelstelling van de organisatie zijn. Ten tweede moet er inzicht zijn in de behoeften van een duidelijk afgebakende doelgroep. Deze uitgangspunten zijn ook bepalend voor de wijze waarop aan de criteria invulling gegeven dient te worden.
