Een website als tijdelijke architectuur
De voormalige bioscoop Calypso doet dit jaar dienst als het trendy ingerichte festivalcentrum van Rotterdam 2001. De uitstraling van dit tijdelijk onderkomen is vluchtig maar dynamisch en trekt het een gevarieerd publiek. Net als Calypso zou ook een website voor een jaar durend evenement als een culturele hoofdstad als tijdelijke architectuur kunnen worden opgevat. Een website die met een eenvoudige maar vernuftige constructie de dynamiek van het culturele hoofdstadjaar weerspiegelt en gedurende dit jaar de bruisende bron van alle informatie vormt. Op oudejaarsdag zou de site op ludieke wijze kunnen worden afgebroken of ter herinnering juist een tweede leven kunnen krijgen als digitaal monument.
Het idee prikkelt de gedachten. Veel internetbureaus hadden dan ook graag de opdracht voor de website van Rotterdam 2001 binnengehaald. Een culturele hoofdstad straalt immers een zekere mate van prestige uit, waarbij een originele en gedurfde website niet zou misstaan. Of dergelijke bureaus berhaupt hun ideen hebben mogen aandragen is onwaarschijnlijk, want de organisatie van Rotterdam 2001 koos voor een wensite, gemaakt door twee eigen medewerkers, met gesponsorde expertise van softwarebedrijf Dotorion.
Van programmaboek naar website
Het uiteindelijk resultaat te zien op www.rotterdam.nl is een site die eenvoudig is in gebruik. Bovendien vormt het een buitengewoon complete bron van informatie over de culturele hoofdstad in het algemeen en de activiteiten van dag tot dag. Van beschrijvingen van de voorstellingen en concerten, informatie over kaartverkoop,een wie-is-wie van de organisatie en financiers tot een maandelijkse column, digitale ansichtkaarten en discussieforums, aan alles lijkt gedacht. Eigenlijk heeft de website, die dagelijks zon 1.400 bezoekers trekt, nog het meest weg van een onine editie van het omvangrijke programmaboek van Rotterdam 2001.
Haaks op deze aanpak staat de voor internet inmiddels historische gedachte dat een website meer is dan alleen een online brochure. Het baseren van een website op een reeds aanwezige brochure of in dit geval programmaboek vraagt een vertaalslag, zowel wat betreft lay-out als tekst. Interactiviteit en multimedia dienen hierbij als uitgangspunt.
Informeren en enthousiasmeren
Er zijn genoeg signalen dat deze vertaalslag bij Rotterdam 2001 onvoldoende is gemaakt. De sterke lay-out van het programmaboek, een combinatie van pastelkleurige stippen, cirkels en vierkanten, komt op het scherm rommelig over. Niet alle teksten hebben bovendien een even logische plaats gekregen (verschillende keren doorklikken voor het voorwoord), een gevolg van het fundamenteel verschil tussen het doorbladeren van een programmaboek en het door een website heenklikken. Bovendien zijn de grotendeels rechtstreeks uit het programmaboek overgenomen teksten voor de website vaak te lang.
Op zich vormt het programmaboek van Rotterdam 2001 geen slecht uitgangspunt voor een website. Prachtig ontworpen, met creatieve bijdragen van bekende fotografen, vormgevers en kunstenaars leent het zich prima voor vertaling naar een digitaal medium. Doordat dit echter te letterlijk is gebeurd, is het resultaat een website die wel informeert, maar niet enthousiasmeert. Of, in de woorden van bezoeker Sander op het discussieforum: Zo droog als beschuit.
The Unofficial Guide to Rotterdam 2001
Op het bezoekersforum kan men via een door een andere bezoeker aangedragen link (Hee, moet je deze eens zien!) bijna ongemerkt terechtkomen in de Unofficial Guide to Rotterdam 2001 (www.framfab2001.nl). Deze schaduwsite beperkt zich hoofdzakelijk tot een culturele agenda, maar wat een verschil met de officile website! Het grote aantal activiteiten is op zeer originele, inventieve maar toch eenvoudige manier in een oogopslag overzichtelijk gemaakt. Dit smaakt naar meer.
Verantwoordelijk voor de Unofficial Guide is Netlinq Framfab, een internetbureau dat eerder websites ontwikkelde voor onder andere Ikea en Nike Women. Volgens Framfab is het initiatief een uit de hand gelopen casestudie naar een aantal specifieke technische mogelijkheden van internet. Voor het gemak vormde hiervoor de agenda van Rotterdam 2001 het uitgangspunt. Bovendien wilde de Rotterdamse Framfab zijn collegas in andere vestigingen op deze manier eens laten zien wat er allemaal in Rotterdam te doen was. Hoewel de Unofficial Guide dus niet is voortgekomen uit frustratie of onvrede, steekt het qua ontwerp en uitvoering de officile site van Rotterdam 2001 gemakkelijk naar de kroon.
Eerder dit jaar was er bij het Rotterdams Filmfestival al sprake van een Unofficial Guide. Deze site had ten doel de ongecensureerde mening van de bezoekers over de festivalfilms weer te geven. Hoewel het doorsnee publiek vaak niet eens op de hoogte is van het bestaan van dergelijke initiatieven, moet het wel worden opgevat als een signaal. In het geval van Rotterdam 2001 een signaal dat een dergelijk grootschalig evenement wel een wat meer representatieve website mag hebben.
