Betekenis
Letterlijk betekent welness een toestand van welbevinden. Daarnaast circuleren er diverse omschrijvingen van het fenomeen zoals een harmonieuze mix van lichamelijke oefeningen, een evenwichtig voedingspatroon en gezonde leefgewoonten of, een levenswijze waarbij lichaam, geest en ziel in harmonie zijn met elkaar. Voor een toestand van welbevinden is de consument zelf verantwoordelijk. Toch wordt daarvoor vaak professionele hulp ingeroepen. Men gaat naar de fitness-school, naar de sauna of de ditist of schoonheidssalon. Het aanbod op het gebied van wellness wordt steeds uitgebreider: van een eenvoudige massage tot een chocoladebad.
Verdeling
Een praktische, productgerichte tweedeling van wellness-voorzieningen is die tussen medisch en recreatief. Medisch gezondheidstoerisme is een relatief nieuw verschijnsel in Nederland en private klinieken of behandelcentra zijn schaars. Toch zouden bijvoorbeeld zorgverzekeraars eigen behandelcentra op kunnen zetten, bijvoorbeeld ten behoeve van diabetici. Het zou voor de 480.000 diabetici in Nederland schelen wanneer zij naar n locatie kunnen voor behandeling en/of onderzoeken. Ook in financieel opzicht zou dat behoorlijke besparingen opleveren. Een goed voorbeeld is Port Zlande van Grandorado ten behoeve van nierpatinten.
Veel groter is het aantal voorzieningen voor recreatief gezondheidstoerisme, zoals traditionele, monofunctionele voorzieningen (fitnesshal, sauna, beautysalon, massage), de dagrecreatieve wellness-centra (complexen met meerdere voorzieningen, meestal vanuit een zwembad inclusief de grootschalige voorzieningen op bungalowcomplexen waar wellness-voorzieningen niet het initile reisdoel zijn) en de verblijfsrecreatieve wellness-centra (grootschalig complexen met overnachtingsmogelijkheden, zoals Thermae2000, Sanadome en Duinlust).
Groei wellness
Voor een regio of gemeente is het momenteel in zwang om een grootschalig wellnesscenter op te zetten. De reden hiervoor ligt niet alleen in de blijvende groeicijfers wat gebruik betreft, maar ook in de hiermee gepaard gaande verhoging van de kwaliteit van de omgeving. Het aantal initiatieven is groot en de investeringen zijn aanzienlijk, maar de vraag is wat de toekomst van wellness is: wil de consument ervoor blijven betalen, blijft er behoefte aan en zo ja, kiest men dan voor grootschalige centra?
De groei van het hedendaagse wellness ligt in het verweer van de consument tegen de alsmaar toenemende druk van de samenleving. Mentale en fysieke spanningen worden tegengegaan met ontspanningstechnieken zoals massage, meditatie, ayurveda en aromatherapien. Het werken aan een gezond lichaam drukt zich uit in de toenemend gebruik van fitness en in een gezondere levenshouding, met name wat voeding betreft. Met deze combinatie kan de innerlijke balans worden hersteld en wordt de levenskwaliteit verhoogd.
Omdat de Nederlandse consument het materieel goed heeft, en een steeds hogere levensverwachting kent en de kwaliteit van het leven als prioriteit ziet, zoekt hij naar manieren om daar ook zo lang mogelijk van te blijven genieten. Wel oud worden, maar niet oud zijn, is het devies van veel mensen. Deze trend is van structurele aard. De druk op het individu zal alleen maar toenemen. Om deze druk te compenseren zal ontspanning steeds intensiever beleefd moeten worden en, voor een optimaal resultaat, ook multidisciplinair. Een massage of een uurtje per week fitnessen is niet voldoende. Om de spaarzame vrijetijd zo efficint mogelijk te verdelen zal de consument dan ook in de toekomst steeds meer gebruik maken van wellness-voorzieningen. En hoe groter de centra, des te meer faciliteiten, therapien en andere voorzieningen kunnen worden geboden. Ieder kan dan ter plekke zijn keuze maken uit een keur van wellness-voorzieningen. De consument zal in de toekomst dan ook eerder kiezen voor een wellness-centrum dan voor monofunctionele voorzieningen als een fitness-school of een massage-instituut.
Toekomst
In Duitsland maken maar liefst twee keer zoveel mensen gebruik van wellness-voorzieningen. In Nederland is er dus nog een substantile groei mogelijk. Zo blijkt uit cijfermateriaal dat het aantal vrouwen boven de 65 jaar die aan fitness doen tussen 2000 en 2001 bijna 100% gegroeid is.
Verder vertoont de doelgroep die gebruik maakt van relatief onbekende therapien gelijkenis met de doelgroep die voorkeur heeft voor culturele voorzieningen. Culturele activiteiten, zowel actieve als passieve, geven een bepaalde ontspanning aan de consument. Mogelijk kunnen wellness-centra hier met name in de arrangementensfeer op inspelen.
Uit de statistiek en de trends blijkt dat er voldoende ruimte is voor extra aanbod van grootschalige wellness-centra. Momenteel ziet men deze centra nog als een echte attractie en wil men er wel een paar uur voor reizen. Wanneer deze centra in de toekomst in iedere regio beschikbaar zijn, zodat de consument deze vanuit de woonomgeving gemakkelijk kan bereiken, zal die bereidheid minder worden. Verblijfsrecreatieve wellness-centra zullen tot die tijd groeiend gebruikt worden. Na die tijd zal hier wel degelijk vraag naar blijven, maar dan vooral naar medisch gerelateerde centra. Dit geldt overigens ook voor de monofunctionele voorzieningen. Duidelijk is wel dat clustering van wellness-voorzieningen, medisch en recreatief, meer kansen oplevert.