Selecteer een pagina

Wie koopt er nu een e-ticket?

Algemeen
Theaters en podia flirten met de digitale technologie, maar echte liefde is het nog niet. Steeds vaker worden er digitale registraties van voorstellingen en concerten gemaakt, maar zelden worden deze ook online toegankelijk gemaakt. Er zijn echter ook andere wegen om de digitale mogelijkheden te benutten. De greep op de bezoeker kan enigszins herwonnen worden.


Onderzoek uit 2006 naar het gebruik van de digitale mogelijkheden door toneelgezelschappen laat zien dat van de 82 aangesloten producenten bij de Vereniging van Nederlandse Theatergezelschappen er 4 bewegend beeld op hun site tonen. De overige producenten maken vaak gebruik van digitale fotos, waardoor de website het karakter krijgt van een digitale folder. Wat nu in een digitale nieuwsbrief of op de site staat, stond voorheen in een gedrukte folder. In de muziekwereld vormt Fabchannel een inmiddels gelauwerde uitzondering op de regel van geringe toegankelijkheid van digitaal podiumaanbod. Genspireerd door Fabchannel hebben drie organisaties (het Amsterdams Uitburo, Fabchannel en FutureWeb) vorig jaar het initiatief genomen om het project Cultureplayer te starten. Dit project ondersteunt een tiental Amsterdamse culturele instellingen bij het verkennen van de mogelijkheden die interactieve media bieden, bij het produceren van een concrete presentie op het Web (zoals de registratie van een concert, een trailer voor een toneelvoorstelling, of een aandachttrekkende website), en bij het samenwerken in een netwerk om de leereffecten optimaal te benutten. Elk van de tien instellingen wil met hulp van Cultureplayer een aansprekende pilot creren, die de marketingstrategie van de instelling ondersteunt en de internetpresentatie versterkt.

Hoewel ook de promotie van podiumkunsten steeds vaker een digitale vorm krijgt, wordt voor de reclame van voorstellingen vaak nog gebruikgemaakt van posters en flyers. Toch is het mogelijk om door middel van digitale promotie met veel minder geld hetzelfde of zelfs meer doen. Het Nederlands Uitburo (NUB) biedt de (potentile) cultuurconsument met de webportal www.uitburo.nl een herkenbare informatievoorziening over kunst en cultuur in brede zin. De portal, sinds 1 september 2004 online, voorziet in een landelijke culturele agenda en een bijhorende e-mailservice (de Uitmail). De bezoeker kan er informatie, tips en aanbiedingen vinden op het gebied van voorstellingen, exposities, concerten, enzovoort. Het NUB verkoopt echter geen kaarten voor de voorstellingen. Een aantal stedelijke Uitburos (waaronder in Amsterdam, Den Haag en Rotterdam) doet wel aan online kaartverkoop. Bij de instellingen zelf zijn de kassasystemen en de kaartverkoop geautomatiseerd. Dit ontwikkelt zich snel: 30 tot 40% van de kaartverkoop bij grote podia zoals Chass gebeurt al via het internet. Kleinere theaters doen dat via e-mail. Nieuwe ticketsystemen kunnen zorgen voor (uitgebreide) informatie over de koper. Het opbouwen van (elektronische) adressenbestanden wordt daarmee tot speerpunt van het customer relationship management. Door digitale nieuwsbrieven kunnen deze nieuwe klanten vervolgens weer van actuele informatie worden voorzien. Mogelijk willen bezoekers ook ergens hun mening kwijt en met anderen in contact komen om over voorstellingen te praten. Het opbouwen van een dergelijke community is een manier om betrokkenheid te organiseren.

Als de mogelijkheden zo groot zijn om de podiumbezoekers langs digitale weg te bereiken, dan zou je verwachten dat de ontdekking van de digitale klant ver gevorderd is. Daar komen we echter bedrogen uit. Over het digitale publiek is bitter weinig bekend. Dat heeft ook nog wel te maken met de ambivalentie ten opzichte van de digitale technologie. Digitale verspreiding wordt in verband gebracht met zowel nieuw publiek als huiver voor klantenverlies. De angst voor publieksverlies geldt niet voor alle podia. Zo is Chass Breda bijvoorbeeld zijn eigen tv-zender begonnen. Er zijn vraagtekens te plaatsen bij de veronderstelde substituut-werking van internet. Mogelijk liggen web en podium juist in elkaars verlengde. Live interactie tussen artiesten en publiek is immers de essentie van podiumkunst (een aspect dat internet ontbeert).
De gevolgen van het online bekijken van voorstellingen voor het live theaterbezoek zijn vooralsnog niet empirisch onderzocht. Om de huiver voor klanten in een digitale wereld te verliezen, is eerst een kennismaking noodzakelijk. We moeten weten wie de digitale klant is, wat hij wil en waar hij zich happy mee voelt.

Auteur: Jos de Haan j.d.haan@scp.nl
Referenties: Literatuur Jos de Haan, Rene Mast, Marleen Varekamp en Susanne Janssen, Bezoek onze site; over de digitalisering van het culturele aanbod. Den Haag, SCP, 2006.
468

Reactie verzenden

Share This